Kentlerin oluşumunda yapısal araçlar :gelişim kontrol mekanizması olarak form

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2003

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: Aybike Ceylan

Danışman: MEHMET ADNAN BARLAS

Özet:

Modernizmin ürünü olan makro ölçekte planlama ve tasarım, 1960’lardan bu güne gelişen post-modern tepkisel yaklaşımların etkisiyle büyük ölçüde terk edilmiş durumdadır. Bu tepkisel yaklaşımlar 1970’lerde gelişen yeni-liberal anlayışla daha da yoğunlaşmış ve kentlerin kısa erimli kararlar sürecinde oluşturulmasını savunmuşlardır. Batı ülkelerinde yaşanan bu gelişmeler 1980’lerle birlikte parçacı planlama yaklaşımlarının gelişmesiyle Türkiye’de yansımalarını göstermişlerdir. Oysa ki tezin temel önermesi şudur ki, makro ölçekte tasarım, yani kentin formunun ve yapısal elemanlarının tasarımı, kentin gelecekteki gelişmesi için bir politika ifade etmektedir. Dolayısıyla kenti oluşturan yapısal elemanlar kentsel tasarımın temel bir ilgi alanını oluşturmaktadır. Bu çerçevede öncelikle modern ve post-modern yaklaşımların planlama ve tasarımın kent gelişimine müdahalesi konusunda temel yaklaşımları incelenecektir. Daha sonra bu çerçevede Türkiye’deki planlama yaklaşımı ve bu yaklaşımın kentlerin gelişimini kontrol etmedeki başarıları değerlendirilecektir. Sonraki bölümde ise temel kent formları ve gelişme özellikleri incelenecek ve son bölümde ise Ankara’nın bugüne kadarki planlama pratiği ve bu planlarda öngörülen form ve yapısal elemanları değerlendirilecektir.