Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2002
Öğrenci: MUSTAFA LEVENT İNCE
Danışman: AHMET OK
Özet:Bu çalışmanın amacı, öğretmen ve öğrenci merkezli öğretim yöntemlerinin beden eğitimi öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamasındaki beden eğitimi değer orientasyonlan, öğretim yöntemi seçimi, sınıf içi etkileşim örüntüleri ve öğretme yeterlilikleri üzerindeki etkilerini incelemektir. Bu amaçla üniversite son sınıf öğrencisi 32 beden eğitimi öğretmen adayı, öğretim yöntemleri dersi öncesinde rastgele örnekleme yöntemi ile öğretmen ve öğrenci merkezli iki gruba ayrılmıştır. Ders, 12 hafta süresince öğretmen merkezli grupta temel olarak düz anlatım, öğretmen kaynaklı soru ve ödevlerle işlenirken; öğrenci merkezli grupta tartışma, e-posta ile tartışma, grup çalışmaları, alanda gözlem ve proje hazırlama yöntemleri ile verilmiştir. Her iki grupta da öğretim yöntemleri dersi araştırmacı tarafından yürütülmüştür. Dersin sonunda, tüm öğretmen adayları ilköğretim okullarında 12 haftalık bir öğretmenlik uygulamasına katılmışlardır. Verilerin toplanmasında, öğretim yöntemleri dersi öncesi vesonrasında ve öğretmenlik uygulamasının bitiminde Değer Orientasyonu Envanteri, Öğretim Yöntemi Kontrol Listesi, Direkt ve İndirekt Öğretmen Davranışlarını Kodlama Sistemi, Öğretme Performansı Nitel Değerlendirme Ölçeği kullanılmıştır. Ayrıca, nitel verilerin elde edilmesi amacıyla her gruptan 4' er kişi ile öğretim yöntemleri dersinden önce ve sonra ve öğretmenlik uygulamasının bitiminde görüşmeler yapılmıştır. Değer orientasyonu sonuçlan için tekrarlayan ölçümlerde varyans analizi, Öğretim Yöntemi Kontrol Listesi sonuçlan için ki-kare testi, sınıf içi etkileşim örüntü ve öğretme yeterliliği için t- testi kullanılmış; görüşme sonuçlan ise nitel değerlendirme yöntemleri ile incelenmiştir. Sonuçlar, öğretmen ve öğrenci merkezli gruplar arasında değer orientasyonu, öğretim yöntemi seçimi ve öğretme yeterliliği açısında anlamlı fark olmadığını göstermiştir (p>0.05). Ancak iki grup arasında sınıf içi etkileşim örüntülerine ait 3 kategoride anlamlı farklılık olduğu bulunmuştur (p<0.05). Bu durum öğrenci merkezli grubun öğretmenlik uygulamasının sonunda gerçekleştirdikleri örnek derste, dersin konusuna daha fazla yoğunlaştığını, sınıf yönetimine daha az zaman harcadığını ve sınıfta daha az otoriter olma eğiliminde olduğunu göstermiştir. Ayrıca, görüşme sonuçlan öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamasındaki öğretimle ilgili kararlarının en çok rehber öğretmenin yeterlilikleri ve tutundan, sınıf yönetimi, sınırlı ders süresi, öğrenci özellikleri ve stajyerliğin doğasından kaynaklanan sebeplerden etkilendiğini göstermiştir.