Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Orta Doğu Araştırmaları Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: LARA GENEVIEVE SCHROETER
Danışman: Besim Can Zırh
Özet:
Bu çalışmanın odağı, zorla yerinden edilmiş mülteci kadınların Ankara, Türkiye'deki başa çıkma yöntemleridir. Çalışmada kadınların yaşamış olduğu tecrübelere odaklanmak için Temellendirilmiş Kuram (Grounded Theory) metoduna başvurulması, kadınların hayatlarını şekillendirme yetkinliklerinin vurgulanmasına ve bir taraftan da savunmasızlıklarının tespit edilmesine olanak sağlamıştır. Farklı sosyoekonomik, etnik ve dini geçmişlere sahip Iraklı ve Suriyeli on bir kadınla açık uçlu görüşmeler yapılmıştır. Bu çalışmanın önemli bir bulgusu, tüm katılımcıların eşikteliğin katmanlarında ortak yaşam deneyimleri paylaştıklarının görülmesi olmuştur. Evlerinden ayrı düşürülmüş ve yasal, sosyal ve ekonomik yapıların dışında tutulduklarından dolayı yeniden hayatlarına şekil vermelerinin önüne geçilmiştir. Katılımcıların tecrübe ettikleri bu durum, eşikteliğin eşmerkezli katmanları olarak kavramsallaştırılmıştır. En içteki katman, kadınların hem mekânsal hem de sosyal olarak toplumun dışına çekildiği; depresyon, yalnızlık ve umutsuzluk gibi olumsuz duygular yaşadığı psikososyal bir eşikteliktir. Kadın olmaları ve evlerinden ayrı düşmüş olmaları bu kadınları bu eşiktelik katmanlarına karşı savunmasız hale getirmiştir. Fakat yine de bu kadınlar içinde bulundukları durumlarla başa çıkma ve durumlarına uyum sağlama stratejileri geliştirebilmiştir. Bu çalışma temel olarak içsel eşiktelik ile başa çıkmak için kullanılan stratejilere odaklanmıştır. Bu stratejiler, biri eşiktelikten farklı derecelerde dışarı çıkmak, diğeri ise yerleşmek ve eşiktelikteki konumlarını yeniden çerçevelemek olarak iki kategoriye ayrılmıştır. Çeşitli koşullara bağlı olarak, bu stratejilerin çelişkisi, ya kadınların var olan durumlarıyla başa çıkmalarına ve onlara uyum sağlamalarına yardımcı olmaları ya da kadınların eşiktelik haline geri dönmelerine neden olmalarıdır. Her ne şekilde olursa olsun, genel sonuç, kadınların daha fazla kişisel farkındalık ve güç kazanmış; aynı zamanda kendi hayatlarının hâkimiyetini yeniden elde etmiş olmalarıdır.