Labor market transformation in technologically renewed firms: Printing and publishing sector in case of İstanbul


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2002

Öğrenci: FATMA ÇETİNKAYA ERDOĞANARAS

Danışman: MELİH ERSOY

Özet:

Bu çalışma kapsamında incelenen basım ve yayın sektörü gerek dünyada, gerekse de Türkiye'de 1980 sonrası yeniden yapılanma sürecini yaşayan sektörlerden biridir. Basım ve yayın sektörünün yeni teknolojilere dayalı olarak yeniden yapılanmasında, ulaşım ve iletişim teknolojisindeki gelişmeler ile bilgisayar destekli üretim sisteminin yoğun kullanımı önemli rol oynamıştır. Yeni teknolojilerin kullanımı sanayi birimleri üzerinde sosyal, ekonomik, politik ve kurumsal yapıya bağlı olarak çok farklı etkiler yaratmaktadır. Bu etkiler, diğer firmalarla olan ilişkilerde, işgücü pazarlarında, işgücü süreçlerinde, firma içindeki işgücünün kendi aralarındaki ve firmaların sektör içindeki mekansal ilişkilerinde izlenebilir. Bununla birlikte söz konusu ilişkiler tek taraflı olmaktan çok birbirleriyle ilişkilidir. Bu değişikliklerin oluştuğu sosyal, ekonomik, politik ve kültürel yapı bu ilişkilerin oldukça farklı şekillerde oluşmasını sağlar. Bu nedenle, benzer süreçlerin her sosyal oluşumda aynı sonuçlara yol açacağı beklenmemelidir. Bu tez kapsamında 1980'lerde yaşanan ekonomik yeniden yapılanma döneminde, İstanbul basım ve yayın sektörü özelinde yeni teknolojilerin üretim organizasyonuna, işgücü süreçlerine ve işgücü pazarlarına olan etkileri mekansal etkileriyle birlikte ortaya konulmaktadır. Bu etkiler gelişmiş ülkeekonomileri ile kıyaslandığında önemli farklılıklar göstermektedir. Varolan sosyal, ekonomik ve kurumsal yapı teknolojiye dayalı yeniden yapılanmanın kesinlikle tek tipte yaşanamayacağını ortaya koymaktadır. Bu çerçevede gelişmekte olan ülkelerde işgücü pazarındaki yeniden yapılanmanın da, teknolojinin içeriğine ve mevcut işgücü pazar yapışma bağlı olarak oldukça farklılaştığı görülmektedir. Buna benzer çalışmaların sayılarının artması, gelişmekte olan Ülkelerde yeniden yapılanma sürecinin işgücü pazarı, işgücü süreçleri, üretim organizasyonları ve firmaların yer seçimine etkileri üzerinde genel sonuçlar çıkarmaya ve kentsel alanlarda mekansal örgütlenme dinamiklerini anlamamıza katkıda bulunacaktır.