Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: ZEYNEP BUKET ÜSTÜN
Danışman: Ayşe Güliz Bilgin Altınöz
Özet:
Eski çağlardan beri sürekli yerleşim yeri olan, tarihi sürekliliğin fiziki izlerini taşıyan kentler “çok katmanlı” sıfatı ile tanımlanır. Mevcut bağlam ve önceki katmanlar arasındaki bağlantılar, bir yerleşimin fiziksel zenginliğine katkıda bulunur ve kentsel bağlamı değerli kılar. Bu bağlantılar kaybolmaya başladığında, farklı tarihsel dönemlerin izleri bir bütünün parçası olarak algılanmamaktadır ve bu sebeple de korunması sağlanamamaktadır. Dolayısıyla tarihsel sürekliliğin korunması, katmanlar arası bütünlüğün sürdürülmesine bağlıdır.
Bu doğrultuda bu tezin amacı, tarihi katmanların mevcut bağlamla bütünlüğünü anlamak ve değerlendirmektir. Bu kapsamda, tarih öncesi çağlardan beri yerleşim yeri olan ve bu nedenle çok katmanlı bir kent olma özelliği taşıyan Ankara, çalışma alanı olarak seçilmiştir. Tezin amacına ulaşmak için ilk adım Ankara’nın katmanlaşmasını anlamak ve Coğrafi Bilgi Sistemleri aracılığıyla mekansal gösterimini gerçekleştirmektir. Ayrıca, katmanların bütünleşme düzeylerini değerlendirmek ve stratejiler geliştirmek için, koruma ve şehir planlama literatüründen parametreler tanımlanarak fiziksel, işlevsel, görsel ve bilgisel bütünleşmeyi değerlendirmek için yeni bir çerçeve üretilmiştir.
Sonuçlar, tarihsel katmanlaşmayı sürdürmek için şehir ölçeğinde bir bütünleşme değerlendirmesi ve strateji geliştirme çerçevesi oluşturmanın önemini ortaya çıkarmıştır. Tarihsel katmanlaşmanın günümüz kentiyle bütünleşmesini sağlamada alanların erişilebilirliği, kentlinin kullanımını ön planda tutan işlevsellikleri, görsel olarak algılanabilirliği ve kentliye bilgi sağlayabilme potansiyelleri öne çıkmaktadır. Önerilen çerçeve, tarihsel katmanlaşmanın mevcut bağlamla bütünleştirilmesine ilişkin daha ileri çalışmalara katkıda bulunabilir.