Attitudes toward marital violence: Individual and situational factors

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Psikoloji Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2003

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: Sinan Ulu

Danışman: Nuray Sakallı Uğurlu

Özet:

Bu çalışma, duruma ve algılayan kişiye ait özelliklerin evlilikte kadına uygulanan şiddet hakkındaki tutumlara, böyle bir olaydaki suç atıflarına ve böyle bir olaydan sonra dayağa maruz kalan kadının ne yapması gerektiğine ilişkin görüşlere etkilerini araştırmayı amaçlamaktadır. Tutumlar, dayağın haklı çıkarılabileceği, kocanın sorumlu olmadığı ve kadının suçlu olduğu şeklindeki üç inanç ile ölçülmüştür. Önemli olduğu düşünülen kişiye ait özellikler (bireysel etkenler olarak adlandırılacaktır) aile ve evlilik hakkında ataerkil ve geleneksel görüşler, korumacı ve düşmanca cinsiyetçilik, şiddetin toplum tarafından onaylanıp onaylanmadığı hakkındaki düşünceler ve cinsiyet olarak tanımlanmıştır. Duruma ait etkenler ise (algılanan) kışkırtmanın varlığı, şiddetin boyutu, ve eşlerin çalışma durumlarıdır. 176’sı kadın 151’i erkek toplam 327 ODTÜ öğrencisi, içinde bir kocanın karısını dövdüğü bir senaryo ve bahsedilen değişkenleri ölçmek için Likert tipi ölçekler bulunan anketleri doldurmuşlardır. Örneklemin 5 genelinin ailede kadına uygulanan şiddete karşı olumsuz tutumlara sahip olduğu, fakat şiddet içeren olaydan hemen sonra polis çağırmak gibi tepkilere katılmadıkları gözlenmiştir. Hem bireysel etkenlerin hem de duruma ait etkenlerin bağımlı değişkenler üzerinde farklı etkileri olduğu bulunmuştur. Özellikle ataerkil görüşlerin ve düşmanca cinsiyetçiliğin ailede kadına uygulanan şiddet hakkındaki inanışlar üzerinde, olaydaki şiddetin boyutu ve (algılanan) kışkırtmanın varlığının ise özellikle şiddet olayında kocaya atfedilen suç üzerinde etkili olduğu bulunmuştur. Çocukların varlığı kadının şiddet içeren olaydan sonra evliliği bitirebilecek tepkilerini onaylama derecesini düşürmüştür. Bulguların yanısıra çalışmanın sınırlamaları ve gelecek araştırmalar için öneriler tartışılmaktadır.