Ce3+, Dy3+, Eu3+ teki katkılamalarının , Ce3+/ Dy3+ ikili katkılamalarının , Ce3+/Dy3+/ Eu3+ üçlü katkılamalarının ve Yb 3+ tekli katkılamasının , Ce3+/Tb3+/ Yb3+ üçlü katkılamalarının GDBO3 yapısı üzerinde sentezlenmesi ve optik özelliklerinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Öğrenci: Oğuzcan Taneroğlu

Danışman: AYŞEN YILMAZ

Özet:

Son yıllarda üçlü katkılamanının üzerindeki etkisi incelenmekte ve birkaç anlamda kullanılabilmeltedir. Malzemelerin fotoluminesans aktiviteleri kuantum kesme güneş pilleri, beyaz ışık yayan diyotlar, ekranlar, optik termometreler ve biyosensör amacı ile kullanılabilmektedir. Bu çalışmada, tekli Ce3+, Dy3+, Eu3+, Yb3+, ikili katkılanmış Ce3+/Dy3+, üçlü katkılanmış Ce3+/Dy3+/Eu3+ ve Ce3+/Tb3+/Yb3+ gadolinyum borat kristalleri nadir toprak element oksitleri ve karbonatları başlangıç, malzemeleri olmak üzere kullanılarak, sol-gel yöntemiyle sentezlenmiştir. Bütün sentezlenen malzemelerin kristal yapıları, titreşim bantları, fotoluminesans özellikleri X-Işını saçılımı, kızıl ötesi geçirim ölçümleri ve florosans spekrometresiyle ölçülmüştür. Ayrıca, belirlenen örneklerin, ışınım zamanları ve kuantum verimlilikleri hesaplanmıştır. Parçacık boyutu tayini için taramalı elektron mikroskopu kullanılmıştır. Fosforların renkleri CIE 1931 renk uzayı ile tayin edilmiştir. X-ray desenleri 7% Dy3+ katkılanmış örnekler haric bütün örneklerin bileşik ile aynı kristal yapısına sahip olduğunu kanıtlamıştır. FTIR sonuçları sentezlenen malzemelerin yapılarında B3O9 9- grubuna sahip olduğunu göstermistir. Bu viii çalışmayla birlikte Dy3+ iyonunun emisyonu, Ce3+ sensitizasyonu ve Ce3+ -Dy3+ enerji transferi kullanılarak artırıldı. Dy3+ -Eu3+ enerji transferi ve Dy3+ iyonunun artırılmış enerjisi kullanılarak Eu3+ iyonunun emisyonu düşük konsantrasyonlarda artırıldı. Dahası, Ce3+ -Tb3+ ve Yb3+ -Tb3+ enerji transferleri kullanılarak, tek bir malzemeden yukarı dönüşüm ve aşağı dönüşüm özellikleri gözlemlenebilmektedir. Üstelik malzemelerin renkleri ikili katkılama ile ayarlanabilmektedir.