Uluslararasi si̇yaset ve küresel si̇lah ti̇careti̇nde dalgalanma (1950-2019)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Öğrenci: Arda Soykan

Danışman: MUSTAFA TÜRKEŞ

Özet:

Uluslararası silah ticaretinin hacmi çeşitli nedenlerden dolayı zaman içinde dalgalanmaktadır. Yasal uluslararası silah ticareti, Soğuk Savaşın son yirmi yılında önemli ölçüde artmıştır. 1990lardaki kayda değer bir düşüşün ardından, küresel silah ticaretinin hacmi özellikle 2003ten bu yana kademeli bir artış göstermiştir. Bu tez, uluslararası silah ticaretindeki artış eğiliminin nedenlerini araştırmaktadır. Birincisi, bu tez, uluslararası silah ticaretinin tarihsel gelişiminin resmini tüm ekonomik, politik ve askeri boyutları ile çizmektedir. İkincisi, uluslararası silah transferlerindeki son artışın dinamiklerini araştırmaktadır. Bu, uluslararası silah ticaretinin sistemik bir analizi çerçevesinde ele alınmaktadır. Böylece, uluslararası silah transferleri ile uluslararası düzen arasındaki korelasyon gösterilmektedir. 2003 yılından itibaren uluslararası silah ticaretindeki artışın, küresel kapitalizm dahilindeki sistem içi rekabeti yansıttığı ileri sürülmektedir. Tezde incelenen uluslararası silah kontrol mekanizmalarının silah rekabetini önlemek için etkili birer araç olmaktan uzak olduğu düşünüldüğünde, rekabetin hızının kısa ve orta vadede devam edebileceği düşünülebilir. ABD hegemonyasının genel olarak gerilemesine rağmen, ABD hegemonyasının uluslararası silah ticareti konusunda Çin veya Rusya ile yer değiştirmesini tespit etmek henüz mümkün görünmemektedir.