Nesneni̇n i̇ç yüzü: Tami̇r prati̇ği̇ ve amatör bi̇lgi̇sayar tami̇rci̇leri̇ni̇n deneyi̇mi̇


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Öğrenci: Ayşegül Özçelik

Danışman: HARUN KAYGAN

Özet:

Nesnelerin iç yüzüyle etkileşim, nesneyi kullanıcı olarak bilmenin ötesini bilmeye yol açar. Tamir, kullanıcıya nesnenin altyapısıyla etkileşime geçme fırsatı yaratır. Bu çalışma amatör bilgisayar tamircilerine ve bakım, onarım, iyileştirme, parça değişimi, temizlik ve özelleştirme faaliyetlerini içeren amatör bilgisayar tamirine pratik teorisi çerçevesinden inceler. Araştırmanın amacı amatör tamir pratiğine özgü ürün kullanıcı etkileşimini ortaya çıkarmaktır. Çalışma kapsamında masaüstü veya dizüstü bilgisayarların amatör tamiriyle uğraşan katılımcılarla yarı yapılandırılmış görüşmeler ve tamir esnasında sesli düşünme protokolü kullanılarak gözlemler yapıldı. Araştırma sonunda beş bulgu öne çıktı: (1) Amatör bilgisayar tamiri, içsel bilgi, açık bilgi, kimlik, bakış açısı, değer ve ortam gibi bileşenlerden oluşan bir pratik olarak tanımlandı. Ürün kullanıcı etkileşiminin pratik teorisi açısından incelenebileceği ortaya kondu. (2) Amatör tamir pratiğini sürdüren ve şekillendiren tamirciler, pratiğe özgü bakış açısı, beceri ve kimliğe sahip olan kullanıcılar olarak nitelendirildi. (3) Amatör bilgisayar tamiri sayesinde nesnenin karakterinin, nasıl tasarlandığından bağımsız olarak dönüştüğü tespit edildi. (4) Sosyal ilişki ağları ve üretim ağı, amatör tamir pratiği için önemli aracı ortamlardır. Yedek parça, tamir aletleri ve bilgi bu ağlar sayesinde yayılır. (5) Amatör tamir pratiği geniş bakış açısı sunarak sürdürülebilir sistem tasarımına katkı sağlar.