Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2003
Öğrenci: GÜZİN BAYAR
Danışman: HAKAN ERCAN
Özet:Yolsuzluk, önemli bir sosyal ve ahlaki sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Yolsuzlukla mücadele toplumun normlarında, değerlerinde ve davranış kalıplarında değişiklik yapılmasını gerektirir. Bu, genellikle uzun ve zor bir süreçtir. Toplumun derinliklerindeki değer yargılarının değiştirilmesi onlarca yıl alabilir. Diğer taraftan, kurumların güdülenme yapısı değiştirilerek yolsuzlukla mücadele edilebilir. Sorunun derinliklerindeki sebepler dikkatle incelenirse, en fırsatçı, çıkarcı insanların bile yolsuzluk yapmayı karlı bulmayacakları yeni bir yönetim sistemi kurulabilir Bu tezdeki amaç, oyun teorisi modelleri kullanarak yolsuzluk için uygun bir ortam hazırlayan sistemin niteliklerini incelemek ve yolsuz işlemleri kolaylaştıran faktörleri belirlemektir. İlk iki model, yolsuzluğu rüşveti veren ve alan arasında bir çeşit ticari anlaşma olarak incelemektedir. Modeller, tarafların çıkarlarını azamileştirme davranışlarının aracılar kurumunun doğmasına yol açtığını göstermektedir. Bu kurum, bürokratlarla daha uzun süreli ve güvene dayanan ilişkiler kurarak tarafların (rüşveti alan ve veren) birbirlerini tam olarak tanımıyor ve güvenemiyor olmasından kaynaklanan yakalanma riskini azaltıcı rol oynamaktadır. Dolayısıyla aracılar yolsuzluk anlaşmalarındaki riski azaltarak taraflara hizmet etmekte, karşılığında da komisyon alarak çıkar sağlamaktadır. Üçüncü model değişik bir yolsuzluk türünü incelemektedir. Modelde, (sahte) bir aracının, bürokratların verdiği kamu hizmetinin kabulünde veya hızında etkisi varmış gibi davranarak çıkar elde etmesi durumu incelenmektedir. Model, bu tip bir aldatma sürecine imkan veren ortamın özelliklerini de ortaya koymaktadır.