Türkiye ekonomisinde döviz kurlarının fiyatlara yansıması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2003

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: Koray Alper

Danışman: ESMA GAYGISIZ LAJUNEN

Özet:

Bu çalışmada, Türkiye ekonomisinde döviz kuru değişimlerinin yurt içi enflasyona yansıma derecesindeki gelişim ve bu ilişkiyi belirleyen etkenler incelenmiştir. Analizler, 1987-2003 dönemini kapsamaktadır. Analizlerde tek denklemli “Hata Düzeltme Modelleri” kullanılmaktadır. Tahmin sonuçları, diğer gelişmekte olan ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de de kur değişimlerinin yurtiçi fiyatlara yansıma derecesinin yüksek olduğunu ve bu sürecin de oldukça hızlı tamamlandığını göstermektedir. İncelemeler ayrıca, yüksek yansıma derecesine yol açan temel etkenlerin geçmiş döviz kuru krizleri ve ekonominin yüksek seviyedeki dışa açıklığı olduğunu göstermektedir. Sayılan etkenler ekonomik birimlerin endeksleme davranışı için gerekli zemini hazırlamaktadır. Bahsedilen etkenler kur fiyat ilişkisinin temel belirleyicileri olmakla birlikte kur değişimlerindeki oynaklık ve kalıcılık unsurlarının da bu ilişkinin kısa dönemdeki dinamiklerini önemli ölçüde etkileyebildiği bulgulanmıştır. Sonuçlar, kurların yurtiçi fiyatlara yansıma derecesinin kurdaki hareketlerin niteliğine bağlı olarak düşebilse de uzun dönemde düşük ve kalıcı bir enflasyonu sağlayabilmek için kur fiyat ilişkisinin belirleyen temel etkenlerin değişmesi gerektiğini göstermektedir.