Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Öğrenci: Jawad Ahmed Nizamani
Danışman: AHMET CEVDET YALÇINER
Özet:Pakistan'ın finans başkenti Karachi aynı zamanda ülkenin en kalabalık şehri özelliğini korumaktadır. Bir balıkçı köyü iken İngiliz yönetimi zamanında önemli bir liman şehri haline gelmiştir. Şehrin hemen hemen tüm büyük altyapı, kilit tesisler, gecekondu mahalleleri ve konut alanları kıyıyda ya da kıyıya yakın alanlarda bulunmaktadır. Şehrin yakın zamana kadar büyük bir felaket riski taşıdığı bilinmemekteydi. Şehirde yaşayan yaklaşık yirmi milyon insanın her zamankinden daha fazla afet tehlikesine maruz olduğu ortaya çıkmıştır. Bazı kıyı faylarına yakın olmasına rağmen, asıl endişe, Karaçi’nin Makran Dalma Batma zonundaki açık deniz faylarının etkileri altında olmasıdır. Şehir, 1945 depreminde 1.5 m yüksekliğindeki tsunami dalgaları tarafından etkilenmiştir. Bunlara ek olarak Karaçi şehri çoğunlukla muson yağmurlarından dolayı kronik kentsel sel tehlikesi sorununu da yaşamaktadır. Karaçi şehri çeşitli tehlikelerle karşı karşıya kalsa da, şehrin farklı tehlikelere karşı hasar görebilirlik analizi ayrıntılı olarak yapılmamıştır. Bu tez çalışmasında, Karaçi metropolünün kırılganlık analizi, geçmişte kenti etkileyen felaketler (Deprem, tsunami ve sel) ve iklimle ilgili tehlikeler dikkate alınarak, mevcut veriler ışığında, Coğrafik Bilgi Sistemleri (CBS) temelli Çok Kriterli Karar Analizi (MCDA) uygulanmaya çalışılarak gerçekleştirilmiştir. Karaçi şehri için MCDA metodu yardımı ile elde edilen nihai kırılganlık haritalarına göre, yüksek nüfus yoğunluğuna sahip kıyıya yakın Karaçi'nin güneyinde ve batısındaki alanların tsunamiye karşı ciddi tehlike altında olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca deprem hasar görebilirlik haritası, özellikle nüfus yoğunluğu yüksek olan, alüvyon yataklarında bulunan yerleşimlerin çoğunun depreme karşı çok yüksek veya yüksek düzeyde hasar görebilirlik durumunda olduğunu göstermektedir. Bunun nedeni jeoloji, nüfus yoğunluğu ve hane sayısı parametrelerinin deprem hasar görebilirlik haritalamasında önemli ağırlıklar taşımasıdır. Son olarak, taşkın tehlikesi için elde edilen hasar görebilirlik haritasında Karaçi şehrinin, doğu, orta, batı ve Korangi bölgelerinde (Malir ve Lyari) nehirlerinden taşkınlara karşı yüksek ve çok yüksek hasar görebilirlik düzeyleri olduğu ortaya çıkmaktadır.