Algılanan ebeveyn reddi ve içe yönelim problemleri arasındakı ilişkiler: duyusal duyarlılık ve cinsiyetin düzenleyici rolleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Öğrenci: Bilge Onursal Özer

Danışman: SİBEL KAZAK BERUMENT

Özet:

Algılanan ebeveyn reddi, alanyazında çok çalışılan bir kavramdır ve birçok çalışma, ergenlik döneminde çocuğun algıladığı ebeveyn reddinin çeşitli olumsuz sonuçlarla ilişkili olduğunu göstermektedir (Putnick vd., 2015). Alanyazında yapılan yeni araştırmalar, duyusal duyarlılığın diğer mizaç özelliklerine kıyasla, daha güçlü bir hassasiyet göstergesi olduğunu önermektedir (Slagt vd., 2018). Mevcut çalışmanın ana amacı algılanan anne ve baba reddinin, ergenlerde içe yönelim davranışlarıyla ilişkili olup olmadığını, bu ilişkide duyusal duyarlılık kavramının ve çocuğun cinsiyetinin düzenleyici rollerinin olup olmadığını araştırmaktır. Mevcut çalışma, üç üniversite tarafından yürütülen ulusal bir projenin bir parçasıdır ve çalışmaya katılan 9-18 yaşları arasında ergenler örneklem olarak seçilmiştir. İncelenecek modeller, Hayes (2018) tarafından Model 3 olarak adlandırılmış olan üç-yönlü etkileşimler üzerine kurulmuştur. Hipotezler, iki ayrı hiyerarşik regresyon analizi yürütülerek incelenmiştir ve sonuçlar, hipotezlerde yer alan iki yönlü ve üç yönlü etkileşimlerin anlamlı olmadığını göstermiştir. Ancak, cinsiyetin ve duyusal duyarlılık ve cinsiyetin iki yönlü etkileşimin içe yönelim problemleriyle ilişkilerinin anlamlı olduğu görülmüştür. vii Anlamlı bulunan iki-yönlü etkileşim, Process Macro (Hayes, 2018) ile detaylı olarak incelenmiş ve duyusal duyarlılığı daha yüksek olan kızların içe yönelim problemlerine daha yatkın oldukları görülmüştür. Sonuçlar, ergenlik dönemi ve duyusal duyarlılıkla ilgili son bilimsel çalışmalar doğrultusunda tartışılmış ve gelecek çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur.