Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Öğrenci: Elif Ceren Kutlu
Danışman: BÜLENT GÜLTEKİN AKINOĞLU
Özet:Şehirler, nüfus kaynaklı toplam enerji tüketiminin üçte ikisinden sorumludur. Şehir merkezlerindeki binalar ise bu enerji tüketiminin yarısını oluşturur. Dünya genelinde, Londra, Los Angeles, Tokyo ve Paris gibi on dokuz metropoliten şehrin de içinde bulunduğu iki yüz elliden fazla şehir %100 yenilenebilir enerji hedefi koymuştur. Bu metropoliten şehirler, 2030 itibariyle yeni binalar için, 2050 itibariyle de var olan binalar için 0 emisyon hedefi koymuştur. 2018 yılı itibariyle, gelişmekte olan ülkelerden olan Türkiye, toplam enerjide %73.8, elektrikte ise %51.11 dışa bağımlıdır. Hem şehirlerdeki nüfus artışının yarattığı enerji baskısının hem de enerji arz ve güvenliğinin üstesinden gelebilmek için Türkiye iklim değişikliğiyle mücadele ederek etkili ve gerçekçi yenilenebilir enerji çözümleri geliştirmelidir. Politikacıların da vurguladığı gibi, şehir ve belediye bazlı politikalar yenilenebilir enerji hedeflerine ulaşmada lokal yapılaşmaları sayesinde daha hızlı ve etkili çözümler sağlamaktadır. Her şehrin yenilebilir enerjisi potansiyeli eşit değildir. Bu çalışmanın en önemli motivasyonlarından biri çatı üstü güneş fotovoltaik teknik potansiyeli için Türkiye geneli çalışmalar olsa da bina ve çatı tiplerine göre genellemeye odaklanan şehir bazlı bir çalışma yapılmamıştır. Bu çalışmada çatı üstü teknik PV potansiyelinin belirlenebilmesi için her çatı tipine uygulanabilir ve güvenilir bir metot geliştirilmiştir. Güneş ışınımının Türkiye ortalamasından yüksek olması, başkent olması nedeniyle yüksek oranda kamu binası bulundurması ve artan enerji ihtiyacını gidermek için doğal motivasyonunun olması Ankara’yı başlangıç için uygun bir şehir kılmaktadır. Bu çalışmada Ankara’daki binalar konut, kamu ve ticari binalar (alışveriş merkezleri) olarak üçe ayrılmıştır. Seçilen binalara manuel örnekleme metoduyla Helioscope programı uygulanmış olup, elde edilen FV modül uygulanabilir alan oranı (erişim katsayıları) sabit değer metoduyla diğer binalar için genellenmiştir. Sonuçlar hem eğik çatılı hem düz çatılı apartmanlar için Monokristal panellerin daha verimli olduğunu göstermiştir. Öte yandan, müstakil binalar, kamu binaları ve alışveriş merkezleri için ise çift taraflı paneller daha iyi sonuç vermiştir. Aynı zamanda, paneller arası boşluk hesaplarının o binaya özel olarak ayarlanmasının, üretilen enerji miktarını yüksek oranda artırabildiği gözlemlenmiştir.