Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyolojik Bilimler Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2002
Öğrenci: BİRSEN CAN DEMİRDÖĞEN
Danışman: ORHAN ADALI
Özet:Flavin-içeren monooksijenazlar (flavin-monooksijenazlar da denir ve FMO şeklinde kısaltılır; E.C.l. 14.13.8), birçok değişik nükleofilik nitrojen, sülfür, fosfor ve selenyum heteroatomu içeren kimyasallar, ilaçlar ve tarımsal ajanların, NADPH ve oksijene bağımlı oksidasy onunu katalize ederler. FMO' lar bakterilerden insanlara kadar birçok değişik organizmada bulunmuş ve bugüne kadar 5 tane memeli FMO geni belirlenmiştir; FM01-FM05. Koyun karaciğer mikrozomal FMO enzim aktivitesi, FMO enzimleri için çok spesifik bir substrat olan metimazol kullanılarak karakterize edilmiştir. Ortalama FMO spesifik aktivitesi, reaksiyon ortamında deterjan kullanılmadığında3.8 ±1.5 nmol/dak/mg protein (Ortalama ± SS, n=7), reaksiyon ortamına % 0.1 Triton X-100 eklendiğinde ise 6.1 ± 1.4 nmol/dak/mg protein (Ortalama ±1.5, n=6) olarak bulundu. Reaksiyon hızı 500 jig protein ve 27 dakika inkübasyon süresine kadar doğru orantılı arttı. En yüksek FMO enzim aktivitesi 37 °C ve pH 8.0 de tespit edildi. FMO aktivitesi üzerine Triton X-100, Kolat ve Emulgen 913 gibi deterjanların etkileri çalışıldı ve enzim aktivitesinin bu deterjanların herbirinin reaksiyon ortamına eklenmesi sonucu arttığı gözlendi. Koyun karaciğer mikrozomal FMO enzimin metimazol substratı için görünen Km ve VmaX değerleri sırasıyla 0.133 mM ve 12.3 nmol/dak/mg protein olarak bulundu. Koyun karaciğer mikrozomal FMO enziminin ısıya dayanıklılığı dört değişik ısıda çalışıldı; 24 °C, 37 °C, 50 °C ve 65 °C. Enzim aktivitesinin tamamen kaybolması için gereken inkübasyon süresi 65 °C'de 5 dakika, 50 °Cde 1.5 saat, 37 °CTde 2 gün ve 24 °CTde 20 gün olarak gözlendi. Enzim aktivitesine iki metal iyonunun, Hg+2 ve Mg+2, etkileri HgCİ2 ve MgCİ2 kullanılarak çalışıldı. Koyun karaciğer mikrozomal FMO enziminin imipramin ve klorpromazin gibi iki ilaç substratına karşı aktivitesi de ölçüldü ve sırasıyla 10.7 ve 12.3 nmol NADPH oksitlenmiş/dak/mg protein olarak tespit edildi. İmipramin, klorpromazin ve n- oktilamin'in koyun karaciğer mikrozomal FMO enziminin metimazol oksidasyon aktivitesi üzerine etkileri çalışıldı. Bu iki ilaç substratın ve n-oktilaminin FMO enzim aktivitesini yüksek konsantrasyonlarda kullanıldıkları zaman inhibe ettikleri bulundu. Western blot immünokimyasal analizi, koyun karaciğer, koyun akciğer ve dana karaciğerinde FM03 izoziminin varlığını ortaya koydu. İmünoblot analizi FM03 ekspresyonunun koyun akciğerinde koyun ve dana karaciğerine göre daha yüksek seviyede olduğunu gösterdi.