Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Öğrenci: Onur Can Çabuk
Danışman: TÜLİN GENÇÖZ
Özet:Travmanın kuşaklararası aktarımı, bir kuşakta yaşanan travmanın sonraki kuşaklara aktarılabileceğine işaret eden psikolojik bir olgudur. Travmatik kayıp ve çözülmemiş yas, bu aktarımın mekanizmasında önemli bir rol oynamaktadır. Çocuk kaybının ardından beliren yas makul bir zamanda tamamlanamayacağı gibi,kaybı yaşayanebeveynleri diğer çocukların doğumundan sonra da etkilemeye devam edebilir. Bu çalışmanın amacı, ilk çocuklarını kaybetmiş ebeveynlerin,kayıptan sonra doğmuşyetişkin çocuklarına bu kaybı nasıl aktardıklarını ve bu çocuklarınkaybı nasıl deneyimlediklerini incelemektir. Yassürecininöznelliğinedeniyle, genelleştirilmiş formüller yasın kuşaklararası etkisine dair sürecin anlaşılmasında işlevsel olmayabilir. Bu nedenle,çalışmada nitel bir araştırma yaklaşımı olan Yorumlayıcı Fenomenolojik Analiz (IPA) kullanılmıştır.Yaşları 22 ile 34 arasında değişen altı katılımcının yarısı erkek, diğer yarısı ise kadındır. Çalışmanın verisi, yarı yapılandırılmış, birebir ve derinlemesine görüşmeler aracılığıyla toplanmış ve IPA ile analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre altı tema oluşturulmuştur:(1)toz pembe çocukluğun karanlık yüzünü hatırlamak, (2) kayba atfedilen algılanan ebeveynlik özelliği: telafi edici ebeveynlik, (3) evdeki hayalet, (4) hayattaki çocuğun kayba dair duyguları: öfke ve gölgedeki suçluluk, (5) ailenin geçmişinden aktarılan bir miras olarak sorumluluklar ve (6) hayattaki çocuğun karşılanmamış ihtiyaçları ve kayıp abinin yerine getirmediği görevler. Tüm temalar birlikte değerlendirildiğinde bu çalışma, ebeveynleri ilk çocuklarını kaybetmiş yetişkinlerin, ebeveynlerinin çözümlenmemiş yasını ailedeki sessizliğin, yükün ve eksiğin aktarımı ile deneyimlediklerini göstermektedir.