Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2003
Öğrenci: ŞULE ÖZGE UZUNÇAKMAK
Danışman: SEVİLAY KAHRAMAN
Özet:Kendine özgü bir politik sistem olarak Avrupa Birliği, özellikle son on yılda ilgi çekici bir araştırma konusu haline gelmiştir. Birliğin, entegrasyon sürecinde yeni alanlara dahil olmaya başlaması ve sahip olduğu yetkilerini genişletmesi sonucunda ortaya karmaşık bir yapı çıkmış ve Birlik, vatandaşlarından uzak bir yapı olarak algılanmaya başlanmıştır. Sonuç olarak da Avrupa Birliği'nin geleceğine ilişkin tartışmalar yoğunlaşmış ve Birliğin meşruiyetinin de sorgulanmaya başlanması ile AB vatandaşlarına ulaşmak için yeni yolların yaratılması konusu önem kazanmıştır. viBu çerçevede, akademik çevreler Avrupa sivil toplumunun önemi üzerinde durmaya başlamıştır. Bir Avrupa kamu alanı oluşturmak suretiyle daha derin bir politik entegrasyon oluşturma isteği "Avrupa sivil toplumu"nu popüler bir kavram haline getirmiştir. Diğer taraftan, topluluk kurumları da Birlik ve vatandaşlarını birbirine yakınlaştırmak için sivil toplumun rolünü artıracak politikalar üretmeye başlamışlardır. Bu bağlamda, söz konusu sürecin Komisyonun, Avrupa Yönetişimi üzerine Beyaz Kitabı yayımlaması ile hızlandığı söylenebilir. Beyaz Kitap'ta Komisyon, Avrupa sivil toplumunun Birlik ve vatandaşları arasındaki bağların güçlendirilmesi konusunda önemini vurgulamaktadır. Avrupa Birliğinin Geleceğine İlişkin Konvansiyon ise bir diğer önemli adımdır. Konvansiyon ile vatandaşlar ve onların temsilcileri Birliğin geleceğine ilişkin karar alma sürecine ilk kez katılmışlardır. Bu, Avrupa yönetişimi ve demokrasisi için önemli bir adımdır. Böylece demokrasi, yetki ikamesi, etkinlik ve yönetişim arasındaki ilişkiler sorgulanmaya başlanmıştır. Bu bağlamda, bu tezin amacı, AB tarafından geliştirilen yönetişim şekilleri ile önem kazanan Avrupa sivil toplumunun gelişiminin Birliğin vatandaşlarına yakınlaştırılması konusunda bir çözüm sağlayıp sağlayamayacağını incelemektir. Bu çerçevede, Avrupa sivil toplumunun ulus-devletin ötesinde AB vatandaşlarının haklarını kullanabilecekleri bir alan olup olmadığı tartışılacaktır. Ayrıca, Avrupa sivil toplumuna ilişkin topluluk kurumlarının farklı yaklaşımları da ele alınacaktır.