Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bilim Ve Teknoloji Politikası Çalışmaları Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: ÖZGÜR KADİR ÖZER
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Erkan Erdil
Eş Danışman: Arsev Umur Aydınoğlu
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Bu çalışma, araştırmada fonlamanın rolünü üç makale aracılığıyla incelemektedir. İlk makale, AB Çerçeve Programlarına (ÇP) katılımın uluslararası bilimsel iş birliği üzerindeki etkisini araştırmaktadır. Kullanılan yerçekimi modelinin sonuçları, ÇP'ye katılımının ortak yayınları olumlu yönde etkilediğini, ancak bu etkinin zaman içinde değiştiğini ortaya koymaktadır. Bilişsel ve kurumsal yakınlık iş birliğinin oluşması ve sürdürülebilmesi açısından kritik rol oynamaktadır. İkinci makale, Japonya'nın World Premier International Research Centres (WPI) programının araştırma çıktıları, disiplinlerarasılık ve uluslararası iş birliği üzerindeki etkisini WPI merkezlerine ait bibliyometrik veriyle değerlendirmektedir. Makale bu merkezlerin yüksek etkili araştırmalar ürettiğini ve ev sahibi üniversiteleri ile Japonya'nın bilimsel üretimine katkıda bulunduğunu göstermektedir. Ancak merkezlerin fonlama döneminin sonrasında sürdürülebilirlikleri bir sorun olmaya devam etmektedir. Araştırmada mükemmeliyetin sürdürülebilmesi için çeşitlendirilmiş finansman kaynaklarının, örgütsel desteğin ve stratejik planlamanın önemi vurgulanmaktadır. Üçüncü makale, fonlama, akademik hiyerarşi ve çeşitliliğin üniversitelerde araştırma üretkenliği üzerindeki etkisini incelemektedir. Çalışma, dış fonların araştırma çıktısını artırdığını, ancak etkisinin örgütsel bağlama bağlı olarak değiştiğini göstermektedir. Yatay akademik hiyerarşiler ve uluslararası araştırmacıların varlığı bilimsel üretkenliği artırırken, aşırı idari genişleme kaynakların araştırmadan uzaklaşmasına neden olabilmektedir. Bu nedenle, araştırma üretkenliği ve etkisini en üst düzeye çıkarmak için fonlama politikaları ile örgütsel yapılar arasında stratejik uyum ihtiyacı vurgulanmaktadır. Bu makaleler, fonlama ve araştırma arasındaki ilişkinin daha iyi anlaşılmasını sağlamakta ve performans, kapsayıcılık ve sürdürülebilirliği dengeleyen fonlama mekanizmalarının tasarlanmasına yönelik politika tartışmalarına katkıda bulunmaktadır.