Keskin Bir Cisim ile Temas Sonucu Yaralanma Kazalarının Analitik Hiyerarşi Prosesi ve Yapay Sinir Ağları ile Analizi


Creative Commons License

Ayhan B. U., Tokdemir O. B.

Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, cilt.10, sa.1, ss.323-334, 2019 (Hakemli Dergi)

Özet

İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG), gelişen güvenlik sistemlerine rağmen, inşaat sektörü için hala büyük bir sorun teşkil etmektedir. Sağlık problemlerinin yanı sıra, proje bütçesini etkileyecek ciddi masraflara da neden olmaktadır. Bu problemlerin başlıca nedeni ise, inşaat sektöründe insana dayalı iş gücü fazla olduğundan, kazalar ve kaza etken unsurları arasındaki ilişkileri kurmanın oldukça zor olmasıdır. Bu çalışmada, farklı şantiyelerden anonim olarak toplanan “Keskin bir Cisim ile Temas Sonucu Yaralanma” olayları kullanılarak, kaza etken unsurları incelenmiş olup, kaza tahmin modeli oluşturulması amaçlanmıştır. Kaza sonuçları, tehlike seviyelerine göre üç farklı gruba ayrılmıştır; (1) Derece-1, “Ucuz-Atlatma”, “Ramak-Kala”, (2) Derece-2 “İlk-Yardımlı-Kaza”, “Kısıtlı-İş-Görmezlik”, (3) Derece-3, “Tıbbı-Müdahaleli-Kaza”, “Kayıp-İş-Günlü-Kaza”, “Ölümlü-Kaza”. Kaza verileri, Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) yöntemi ile çalışılmış ve kaza değişkenlerinin, bu kaza türündeki etkileri hesaplanmıştır. Hesaplanan bu etkiler ile, Yapay Sinir Ağları (YSA) tahmin modeli oluşturulmuştur. 829 farklı kaza verisi bu çalışmada kullanılmış ve kazaların 720’si kurulan tahmin modelinin, öğrenme sürecinde kullanılırken, 109 adeti modelin güvenilirliğini kontrol etmek için ayrılmıştır. YSA modeli kurulum aşamasında, 10 farklı tahmin modeli kurulmuş ve bu modellerin R-kare ve Ortalama Hata Kareleri (OHK) kontrol edilmiştir. Daha sonra, modeller, rastgele seçilen 109 olay için teste tabii tutulmuştur. En iyi sonucu veren model %78 doğrulukla kaza tehlikelerini tahmin etmeyi başarmıştır. Sonuç olarak, sunulan bu çalışma ile incelenen kaza tipi için, inşa aşamasında karşılaşabilecek riskli durumların önceden gösterilmesi ve kazaya neden olan etkenlerin sunulması hedeflenmiştir.