Çocuklar için tasarlarken birbirinden öğrenmek: Tasarımda disiplinler arası işbirliği


Creative Commons License

Can N. N., Öztürk İ., Kaygan P.

UTAK 2018 Bildiri Kitabı: Tasarım ve Umut, Ankara, Türkiye, 12 - 14 Eylül 2018, ss.173-189

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.173-189
  • Orta Doğu Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Teknolojinin gelişmesi ve tasarım problemlerinin karmaşıklaşması, tasarım ve ürün geliştirmeyi çeşitli disiplinlerden uzmanların bir araya gelerek çalıştığı süreçler olmaya yöneltmektedir. Eğitim alanında da buna paralel şekilde disiplinler arası çalışma yaygınlaşmaktadır. Özellikle çocuklar için yapılan ürün ve eğitim materyallerini göz önüne aldığımızda, birden fazla disiplinin katkısı oldukça önemlidir. Bu makalenin amacı hem tasarım hem de eğitim alanındaki bu ortak eğilimi dikkate alan, disiplinerarası bir ekip tarafından yürütülen bir tasarım projesinin sürecini incelemek, tartışmak ve ekip üyelerinin gözünden bir değerlendirmesini sunmaktır. Bahsi geçen “6-10 Yaş Arası Çocuklar için Atmosfer İçi Uçuşun Anlatılması” başlıklı proje, 2016-17 Bahar döneminde üniversiteye bağlı bir ders kapsamında derse bağlı stüdyo ve proje ortağı işbirliğiyle yürütülmüştür. Proje ekibi, okul öncesi öğretmenliği, mimarlık, endüstri ürünleri tasarımı, elektrik ve elektronik mühendisliği ve bilgisayar mühendisliği bölümlerinden yedi öğrenciden oluşmaktadır. 14 haftalık süreçte bir tasarım çözümü geliştirmenin yanı sıra, daha önce disiplinler arası çalışma deneyimi olmayan öğrencilerin tasarladıkları ürün üzerinden disiplinler arası çalışma becerilerini geliştirmeleri hedeflenmiştir. Bu disiplinler arasılık, ürüne içerdiği üç farklı bileşenin (hikâye, fiziksel oyuncak ve bilgisayar oyunu) birlikte hareket etmesiyle yansımıştır. Her bileşen birbiriyle ilişkilidir ve ürünün çalışması bu bileşenlerin birlikte çalışabilmesine bağlıdır. Hikaye bileşeninde, kullanıcı çocuğun duygusal bağ kuracağı karakterlerin maceraları anlatılmaktadır. Belli noktalarda kullanıcı hikayeyle ilişkili olarak, bilgisayar oyunu ile bağlantılı fiziksel oyuncağa yönlendirilmektir. Böylece kullanıcı fiziksel uçağın kanatlarını kontrol ederek uçağın hareketlerini oyun içindeki yazılım ile gözlemlemekte ve hikaye içinde belirtilen temel uçuş hareketlerini deneyimleyerek öğrenmektedir. Bu makalede, bahsedilen proje sürecinde tasarım araştırması, fikir geliştirme ve tasarım detaylandırma aşamalarından geçtikçe, ekibin nasıl ortak bir terminoloji geliştirdiği, çok disiplinli çalışmadan disiplinler arası çalışmaya nasıl evrildiği ve öğrencilerin hem kendi disiplinlerinden hem de kişisel ilgi alanlarından getirdikleri birikimi nasıl bir araya getirerek tasarım çözümüne yansıttıkları mevcut eğitimde disiplinler arası işbirliği literatürü ışığında tartışılacaktır.