MARMARA DENİZİ EKOSİSTEMİNDE SON YILLARDA YAŞANAN DEĞİŞİMLER VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ


Salihoğlu B., Yücel M., Örek H., Tuğrul S., Tezcan D.

V. Ulusal Deniz Bilimleri Konferansı, Trabzon, Türkiye, 1 - 03 Haziran 2022, ss.199-200

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Trabzon
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.199-200
  • Orta Doğu Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Marmara Denizi kendine özgü fiziksel dinamikleri olan ve birçok insan kaynaklı baskı altında bulunan bir iç denizimiz olarak öne çıkmaktadır. Marmara Denizi Çanakale Boğazı ile Ege’ye İstanbul Boğazı ile de Karadeniz’e bağlıdır. Marmara Denizi yüzey suları Karadeniz suyunun etkisi ile Egeden gelen sulara göre daha düşük yoğunluğa sahiptir ve böylece Marmara Denizi iki tabakalı bir yapıdadır. Marmara Denizi özellikle yüksek karasal girdiler sebebi ile yoğun kirlilik baskısı altındadır. Bu kirlilik baskısı kendini artan NO3, PO4 ve giderek azalan oksijen olarak göstermektedir. Buna ek olarak Marmara Denizi yüzey sularında da son 40 yılda yaklaşık 2oC lik artışlar olmuştur. Tüm bu baskılar altında 2021 yılında Marmara Denizinde yoğun bir müsilaj olayı yaşanmıştır. MARMOD seferlerinden görüldüğü üzere müsilajın üst 10-30 metreye hapsolduğu tespit edilmiştir. Müsilajın yoğun ürediği dönemlerde yüzeyde de yüksek oksijen seviyeleri tespit edilmiştir. Müsilaj sonrası dönemde ise oksijen seviyelerinde sert düşüşler gözlemlenmiştir. Gelinen noktada (2022 bahar dönemi) Marmara Denizi yüksek besin elementleri barındıran ve ortalamada 25 metre altı hipoksik sınırın altında bir deniz olarak öne çıkmaktadır. Marmara denizi oksijen seviyelerini iyileştirmenin yolu karasal girdileri (hem noktasal hem de yayılı kaynakları) hızlı bir şekilde azaltmaktan geçmektedir.
Anahtar Kelimeler: Marmara, Oşinografi, Müsilaj, Hipoksi.

The Sea of Marmara stands out as an inland sea that has its own physical dynamics and is under combined human induced pressures. The Sea of Marmara is connected to the Aegean by the Çanakkale Strait and to the Black Sea by the Bosphorus Strait. The surface waters of the Marmara Sea have a lower density than the waters coming from the Aegean, due to the effect of the Black Sea water, and thus the Marmara Sea has a two-layered structure. The Marmara Sea is under intense pollution pressure, especially due to high terrestrial inputs. This pollution pressure manifests itself as increasing NO3, PO4 and gradually decreasing oxygen levels. In addition, there has been an increase of approximately temperatures of 2oC in the surface waters of the Marmara Sea in the last 40 years. Under all these pressures, an intense mucilage event was experienced in the Marmara Sea in 2021. As seen from the MARMOD expeditions, it was determined that the mucilage was trapped in the upper 10-30 meters. High oxygen levels were also detected on the surface during periods of intense growth of mucilage. In the post-mucilage period, sharp decreases were observed in oxygen levels. Today (spring 2022), the Sea of Marmara stands out as a sea containing high nutrients and most part (below 25 m) is below the hypoxic limit. The way to improve oxygen levels in the Sea of Marmara is to rapidly reduce terrestrial inputs (both point and diffuse sources).
Keywords: Marmara, Oceanography, Musilage, Hypoxia