ÇİN VE OSMANLI’NIN MODERNLEŞMESİNDE YÖNETİCİLERİN ROLÜ: İMPARATORİÇE VÂLİDE CİXİ VE SULTAN II. ABDÜLHAMİD


Nurdun R.

ATATÜRK YOLU DERGİSİ, sa.75, ss.265-282, 2024 (TRDizin)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2024
  • Dergi Adı: ATATÜRK YOLU DERGİSİ
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.265-282
  • Orta Doğu Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Çin'in Qing Hanedanı'nın son dönemlerinde İmparatoriçe Vâlide Cixi 慈禧太后ve Osmanlı İmparatorluğu'nun Sultanı II. Abdülhamid'in yönetimleri, modernleşme süreçlerinde önemli farklılıklar sergilemiştir. Cixi, feodal eğitim almasına rağmen Batılı güçlerin üstünlüğünü fark etmiş, ancak kendi iktidarını koruma amacıyla sınırlı bir modernleşme politikası izlemiştir. II. Abdülhamid ise, Batı'nın modernleşme ve teknolojik yeniliklerine büyük ilgi göstermiş ve bazı reformları uygulamış olsa da, bu reformlar çeşitli engeller nedeniyle genellikle yavaş bir hızda ilerlemiştir. Cixi'nin politik etkisi sınırlı kalırken, II. Abdülhamid'in kararlılığı Osmanlı'nın modernleşme yolunda sıçrama yapmasını sağlamıştır. Ancak, her iki liderin de dönemlerinde uluslararası baskılar ve dış müdahalelerle karşı karşıya kalmış olmaları, modernleşme süreçlerini etkilemiştir. Sonuç olarak, Cixi'nin temkinli yaklaşımı Çin'in modernleşme sürecini yavaşlatırken, II. Abdülhamid'in çabaları da Osmanlı'nın çöküşünü engelleyememiştir. Bu makale, Cixi ve II. Abdülhamid'in modernleşme süreçlerindeki liderlik tarzlarının ve kişisel politika tercihlerinin Çin ve Osmanlı İmparatorluğu’nun tarihsel kaderlerini nasıl etkilediğini incelemektedir.