Binalarda Güneş Kontrol Yöntemlerinin Optimizasyon Temelli Performans Değerlendirilmesi


Gürsel Dino I.

Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part: C Tasarım ve Teknoloji, cilt.5, sa.3, ss.71-87, 2017 (Hakemli Dergi)

Özet

Bu çalışmada, binalarda farklı güneş kontrol yöntemlerinin karşıtlaştırmalı analizini, bir genetik optimizasyon algoritması ile destekleyen bir tasarım aracı ve yöntem, önerilmektedir. Çalışmada ilk olarak farklı cam alternatifleri ve sıklıkla kullanılan bazı standart gölgeleme yöntemlerinin oluşturduğu sekiz senaryo geliştirilmiştir. Ardından bu senaryolar, örnek bir bina tasarımı üstünde uygulanarak genetik optimizasyon algoritması uygulanmıştır. Algoritma, pencere büyüklüklerini ve gölgelik boyut parametrelerini değişken olarak alarak, enerji tüketimini ve günışığı aydınlatmasını optimize etmektedir. Bu algoritma kullanılarak, her senaryo için binanın Pareto çözümleri hesaplanmıştır. Bu Pareto çözümler kullanılarak, farklı güneş kontrol senaryolarının birbirleriyle olan karşılaştırmalı analizi yapılmıştır. Çalışmada elde edilen sonuçlara göre optimal güneş kontrol yöntemleri ile, bir binanın günışığı aydınlatma performansını azaltmadan %25’e kadar enerji tasarrufu sağlanabilmekte, pencere büyüklükleri ise 123% oranında arttırılabilmektedir. Daha genel bir açıdan bakıldığında ise, önerilen optimizasyon temelli analiz yöntemi, tasarım süreçlerinde farklı güneş kontrol alternatiflerinin sayısal karşılaştırmalı değerlendirilmesini destekleyebilmektedir.

Bu çalışmada, binalarda farklı güneş kontrol yöntemlerinin karşıtlaştırmalı analizini, bir genetik optimizasyon algoritması ile destekleyen bir tasarım aracı ve yöntem, önerilmektedir. Çalışmada ilk olarak farklı cam alternatifleri ve sıklıkla kullanılan bazı standart gölgeleme yöntemlerinin oluşturduğu sekiz senaryo geliştirilmiştir. Ardından bu senaryolar, örnek bir bina tasarımı üstünde uygulanarak genetik optimizasyon algoritması uygulanmıştır. Algoritma, pencere büyüklüklerini ve gölgelik boyut parametrelerini değişken olarak alarak, enerji tüketimini ve günışığı aydınlatmasını optimize etmektedir. Bu algoritma kullanılarak, her senaryo için binanın Pareto çözümleri hesaplanmıştır. Bu Pareto çözümler kullanılarak, farklı güneş kontrol senaryolarının birbirleriyle olan karşılaştırmalı analizi yapılmıştır. Çalışmada elde edilen sonuçlara göre optimal güneş kontrol yöntemleri ile, bir binanın günışığı aydınlatma performansını azaltmadan %25’e kadar enerji tasarrufu sağlanabilmekte, pencere büyüklükleri ise 123% oranında arttırılabilmektedir. Daha genel bir açıdan bakıldığında ise, önerilen optimizasyon temelli analiz yöntemi, tasarım süreçlerinde farklı güneş kontrol alternatiflerinin sayısal karşılaştırmalı değerlendirilmesini destekleyebilmektedir.