Akademik Veri Yönetim Sistemi
Vehbi Koç Vakfı Yayınları, Ankara, 2023
Bu kitapta, erken Cumhuriyet döneminde Ankara’nın imar planlarının hazırlanması ve uygulanması sürecine ışık tutmak amacıyla başkentin fiziksel planlamasını üstlenen Hermann Jansen ve Ankara Şehri İmar Müdürlüğü arasında yapılan yazışmalar, bu yazışmalara konu olan çeşitli ölçeklerdeki planlar, eskiz ve perspektif çizimleri derlenmiştir. Bu kapsamda doğrudan şehircilik ve şehir imarı ile ilgili 77 yazışma okuyucuya sunulmaktadır. Araştırmacılara yararlı olacağı düşüncesiyle, ayrıca plan ve yazışmalardan hareketle konu, kavram, yer ve kişi isimleri dizini üretilmiştir. ODTÜ Mimarlık Fakültesi Harita ve Plan Belgeleme Birimi ve Berlin Teknik Üniversitesi Mimarlık Müzesi Arşivi’ndeki Jansen planları incelenerek bu yazışmalarda gönderme yapılan planlar ile eşleştirilmiştir. Kitapta yer alan plan ve eskizler çevrimiçi uydu görüntüsü üzerinde coğrafi olarak konumlandırılmış ve etkileşimli olarak erişime sunulmuştur. Diğer yandan yazışmalarda ele alınan yerlerle ilgili o döneme ait fotoğraflar ve hava fotoğrafları o yere ait bilgi vermesi ve imge oluşturması açısından ilgili yazışma ve planlarla eşleştirilmiştir.
1930-1938 yılları arasında geçen yazışmalarda kentin planlaması ve bölgeleme, tarihi kentin korunması, kent yaşamı, kentsel hizmetler ve halk sağlığı, planların uygulanması ve yapılaşma, kent güzelliği ve yapı düzeni önemli kavram ve konular olarak öne çıkmaktadır. Hermann Jansen’in yarışma koşullarını yerine getirirken abartısız ve kentin oluşumunda iktisadi boyutu önemseyen, kentsel mekânın üretiminde sadeliğe ve akılcı çözümlere özen gösteren, bütüne biçim verme kaygısı ve toplumsal yaklaşımı esas alan imar yaklaşımı yazışmalarda ortaya çıkmakta ve bu yaklaşımın Ankara İmar Planı yarışma sonucunun belirlenmesindeki etkileri gözlenmektedir. Öte yandan yazışmalar, Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki zorlu dönem koşulları içinde var olan planlamaya ilkesel bakış ve modern arayışın şehircilik açısından kazandığı anlamları yansıtmaktadır.
In this book, the correspondence between Hermann Jansen, who undertook the physical planning of the capital, and the Ankara City Development Directorate are compiled along with plans in various scales, sketches and perspective drawings, which were the subject of these correspondence in order to shed light on the preparation and implementation of Ankara's urban development plans in the early Republican period. In this context, 77 correspondence directly related to urbanism and urban development are presented to the readers. Considering that it will be useful to researchers, an index of subject, concept, place and person names has also been produced based on plans and correspondence. Jansen plans in METU Faculty of Architecture Map and Plans Documentation Unit and Berlin Technical University Architecture Museum Archive were examined and matched with the plans referenced in the correspondence. The plans and sketches in the book are geographically positioned on an online satellite image and made available interactively. On the other hand, the photographs and aerial photographs belong to that period -were matched with the relevant correspondence and plans in terms of giving information and creating an image of the places discussed.
In the correspondence between 1930-1938, the planning and zoning of the city, the preservation of the historical city, urban life, urban services and public health, the implementation of plans and construction, urban aesthetics and building order stand out as key concepts and issues. Hermann Jansen's planning approach, which is modest and responsive to the economic dimension in the formation of the city; pays attention to simplicity and rational solutions in the production of the urban space; and is based on the concern of shaping the whole and the social approach, is available to the reader in the correspondence. It could also be observed how this approach affected the determination of the Ankara Zoning Plan competition result. On the other hand, the correspondence reflects the meanings gained by the principled view of planning and modern quest in terms of urbanism, which existed in the compelling conditions during the first years of the Republic.