Akademik Veri Yönetim Sistemi
Göç İdaresi Genel Müdürlüğü ve ICMPD, ss.190, Ankara, 2021
Bu rapor, Türkiye’nin uluslararası koruma (UK) sistemini kurumsal yapı, kayıt alma süreci, statü belirleme süreci ve menşe ülke bilgisi derleme yönlerinden ele almaktadır. Kurumsal yapı kısmında yöntem olarak literatür taraması, farklı paydaşlar ve aktörlerle çevrim içi ve yüz yüze görüşmeler, anket uygulaması ve mevzuat incelemesi kullanılmıştır. Raporun mülteci statüsü belirme bölümünde, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun ilgili maddelerinin incelenmesi, ayrıntılı literatür taraması, GİGM uzmanları ve İl Göç İdaresi Müdürlükleri (İGİM) uzman ve uzman yardımcılarıyla mülakatlar ve ayrıca iyi uygulama örnekleri sunan ülkelerin statü belirleme uzmanlarıyla mülakatlar aracılığıyla bilgi toplanmıştır. Raporun Menşe Ülke üzerine olan kısmındaysa Türkiye ve seçili diğer ülkelerin Menşe Ülke Bölümü (MÜB) sistemlerine yönelik masa başı araştırmanın yanı sıra Türkiye ve seçili diğer ülkelerin göç makamlarının yetkilileriyle ve MÜB sistemi içerisindeki diğer aktörler ile görüşmeler ve anketler yapılmıştır. Kurumsal yapı kapsamında Türkiye’nin uluslararası koruma sisteminin kurumsal yapısı ve kurumlar arası ilişkiler incelenmiştir. GİGM’in Merkez ve Taşra Teşkilatı etkinlik, etkililik, kurum içi ve dışı işbirlikleri, personelin görev tanımı ve iş yükü açılarından araştırılmıştır. Bu kısım ayrıca dijitalleşme, veri kullanımı ve çevrimiçi eğitimler ve verimlilik konularına da değinmiştir. Kurumsal yapı çerçevesinde etkin ve etkili uluslararası koruma politikalarına dair uluslararası literatür tarafından da kabul edilen Kanada ve Almanya iyi uygulama örnekleri olarak seçilmişlerdir. Türkiye’nin iltica ve uluslararası koruma politikalarının gelişimi ve değişimi iyi uygulama örneği olarak seçilmiş olan bu iki ülkeden farklılıklar gösterse de, bu ülkelerin geliştirmiş oldukları bazı yöntem, sistem ve işlemlerin Türkiye özelinde de yarar sağlayabileceği göz önüne alınmıştır. Raporun bu bölümü, GİGM’in kurumsal yapısı açısından personel sayısı, personel deneyimi, dil bilgisi, iş yükü, rotasyon politikası, hizmet içi kalite kontrol süreçleri, tercüman kalitesi, menşe ülke bilgisi elde etme gibi konular nedeniyle zorluklarla karşılaştığını ortaya koymuştur. Elde edilen bulgulara göre uluslararası koruma alanında mevcut kurumsal yapının ihtiyaçlara cevap verme kapasitesinin geliştirilmesi gerektiği, kurumun her türlü personel kategorisinde çalışana ihtiyacı olduğu, personel sayısının artması halinde hizmet kalitesinde iyileşmeye gidileceği ve hizmet süresinin kısalarak verimliliğin artacağı, iletişim kanallarının daha iyi yönetilmesi gerektiği, teknolojik uygulamalara ve dijitalleşmeyle birlikte bu konuda yapılacak olan yatırımların gerçekleştirilen işlerde hata payını azaltacağı, veri güvenliği sağlayacağı, hizmet süresini kısaltacağı için çalışmaların verimliliğini ve etkinliği artıracağı sonuçları ortaya çıkmıştır. Ayrıca kurum içi eğitimin artırılması ve daha düzenli hale getirilmesinin gerekliliği vurgulanmıştır.