Akademik Veri Yönetim Sistemi
4. Ulusal Denizlerde İzleme ve Değerlendirme Sempozyumu, İstanbul, Türkiye, 3 - 06 Kasım 2025, ss.1-2, (Özet Bildiri)
Son on yılda, Akdeniz, değişen iklim düzenleri nedeniyle önemli değişikliklere maruz kalmış ve bu da deniz yüzey sıcaklığının ve tuzluluğunun yanı sıra deniz seviyelerinin yükselmesine yol açmıştır. Levant Havzası, Atlantik Okyanusu ile sınırlı su alışverişi, nispeten sığ derinlikleri ve yüksek buharlaşma oranları nedeniyle aşırı sıcak hava olaylarına ve sıcak hava dalgalarına karşı özellikle daha hassas kabul edilmektedir. Dolayısıyla, Levant Havzası diğer bölgelere göre daha hızlı ısınmaktadır. Bu da sıcak hava dalgalarının sıklığını, yoğunluğunu ve süresini artırarak deniz biyoçeşitliliğini etkilemekte, hipoksinin şiddetini artırmakta ve havzanın ekosistemini riske atmaktadır.
Bu çalışmanın amacı, Levant Havzası'nda son on yılda değişen dolaşım hareketlerini, sıcaklık ve tuzluluk tabakalaşmasını incelemektir. Bu, 2014-2024 yılları arasında Akdeniz kıyılarında Entegre Deniz Kirliliği İzleme Programı kapsamında yaz ve kış aylarında toplanan kapsamlı verilerin analiziyle başarılmıştır. Yerinde veriler, uydu verileri (deniz yüzeyi sıcaklığı ve altimetre) ve altimetre verisi ile hesaplanan jeostrofik dolaşımla birlikte analiz edilmiştir. Girdap dinamikleri, kışın konveksiyon yoluyla siklonların hâkim olduğu bir mevsimsel eğilim göstermektedir. Ayrıca kış ayları kıta sahanlığı boyunca olan taşınım hareketi artmıştır. Yazın ise nispeten az rüzgârlı iklim koşulları yaz tabakalaşması ile birlikte kıta sahanlığı boyunca olan taşınımı azaltmaktadır. Isınma eğilimlerindeki on yıllık artış, havzada daha zayıf bir dolaşıma işaret etmektedir. Uzun zamanlı eğilim değişimlerine ek olarak, sıcak hava dalgaları gibi aşırı iklim koşullarının meydana gelmesi mevsimsel eğilimlerdeki değişimin de bir göstergesidir.