Bu çalışmanın amacı, çocuk ve ergenlerde fiziksel aktivite (FA) ve sedanter davranışın biyolojik olgunlaşma durumlarına göre incelenmesidir. Çalışmaya 9-17 yaşları arasında 263 erkek (Ort.yaş= 13,1, SS= 2,7 yıl) ve 310 kız (Ort.yaş= 13,3, SS= 2,6 yıl) olmak üzere toplam 573 katılımcı dahil edilmiştir. Katılımcıların FA ve sedanter davranış değişkenleri, ardışık yedi gün boyunca bele giyilen ActiGraph wGT3x-BT ile değerlendirilmiştir. Katılımcıların vücut ağırlığı, boy uzunluğu ve oturma yüksekliği ölçülmüş, Mirwald ve diğerlerinin formülleri kullanılarak tahmini zirve boy hızı (ZBH) zamanı hesaplanmıştır. Katılımcılar, tahmini ZBH zamanının dikkate alındığı biyolojik olgunlaşma durumlarına göre kategorilere (erken, zamanında, geç) ayrılmıştır. FA ve sedanter davranış değişkenlerinin biyolojik olgunlaşma durumlarına göre incelenmesinde MANOVA analizi kullanılmıştır. Erkeklerde, biyolojik olgunlaşma durumlarına göre hafif şiddetli fiziksel aktivite (HŞFA) süresi (dk/gün), sedanter süre (dk/gün), sedanter evrelerin sayısı (sayı/gün), kısa ve uzun süreli sedanter evrelerin ortalama süresi (dk/evre) ve sedanter araların ortalama süresinde (dk/sedanter ara) anlamlı fark elde edilmiştir (p<0,05). Kızlarda ise biyolojik olgunlaşma durumlarına göre HŞFA süresi (dk/gün), orta ve yüksek şiddetli fiziksel aktivite süresi (dk/gün), sedanter süre (dk/gün), sedanter evrelerin sayısı (sayı/gün), kısa ve uzun süreli sedanter evrelerin ortalama süresi (dk/evre) ve sedanter araların ortalama süresinde (dk/sedanter ara) anlamlı fark bulunmuştur (p<0,05). Bu çalışmanın bulguları, hem erkek hem de kız çocuk ve ergenlerde FA ve sedanter davranış değişkenlerinin biyolojik olgunlaşma durumlarına göre farklılık gösterdiğini ortaya koymaktadır. Bu doğrultuda, biyolojik olgunlaşmanın FA ve sedanter davranış değişkenlerinin incelenmesinde dikkate alınmasının önemi vurgulanmaktadır.
The study aimed to investigate physical activity (PA) and sedentary behavior (SB) variables in boys and girls according to their biological maturation status. A total of 573 participants (263 boys, Mage= 13.1, SD= 2.7 years; 310 girls, Mage= 13.3, SD= 2.6 years) aged 9 to 17 years were included in the study. PA and SB were assessed using ActiGraph wGT3x-BT accelerometers worn on the waist for seven consecutive days. Anthropometric variables, including height, sitting height, and weight were measured. The predicted peak height velocity (PHV) time was calculated using Mirwald et al.'s formulas. Participants were categorized according to their biological maturation status (early, timely, late) by the time of PHV. MANOVA analysis investigated PA and SB variables by biological maturation status. In males, a significant difference was obtained in the duration of light-intensity PA (LIPA) (min/day), sedentary time (min/day), the number of sedentary bouts (number/day), the average duration of prolonged and non-prolonged sedentary bouts (min/bout), and the mean duration of sedentary breaks (min/break) according to biological maturation status (p<0.05). In girls, a significant difference was found in the duration of LIPA (min/day), the duration of moderate-to-vigorous PA (min/day), sedentary time (min/day), the number of sedentary bouts (number/day), the average duration of prolonged and non-prolonged sedentary bouts (min/bout), and the mean duration of sedentary breaks (min/break) according to biological maturation status (p<0.05).These findings suggest that PA and SB variables vary with biological maturation in both boys and girls, highlighting the importance of considering maturation status in PA and SB.
