Annenin Ebeveyn Tutumlarının ve Çocuğun Annesinin Tutumlarıyla İlgili Algısının Çocuğun Duygu Tanıma Becerilerindeki Rolü

Creative Commons License

Çalışkan Sarı A., Şahin Acar B.

Nesne Psikoloji Dergisi, cilt.6, ss.27-50, 2018 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 6
  • Basım Tarihi: 2018
  • Doi Numarası: 10.7816/nesne-06-12-02
  • Dergi Adı: Nesne Psikoloji Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.27-50
  • Orta Doğu Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Anne-baba tutumlarının ve çocukların ilgili algısının çocuğun sosyal becerileri başta olmak üzere birçok farklı gelişimsel becerisine etki etmektedir. Bu çalışmanın amacı annelerin ebeveyn tutumları ile çocuklarının duygu tanıma becerileri arasındaki ilişkiyi, çocukların algıladığı ebeveyn tutumlarının aracı rolünü değerlendirerek araştırmaktır. Çalışmaya Ankara’da yaşayan 130 ilkokul ikinci sınıf öğrencisi ve anneleri katılmıştır. Çocuklar Kusche Duygu Envanteri ve Kısaltılmış Algılanan Ebeveyn Tutumları Çocuk Formu Ölçeğini (KAETÇ), anneler ise Ebeveyn Tutumları Ölçeğini (EÖT) ve demografik bilgi formu doldurmuşlardır. Yapılan aracı rol analizi sonucunda, duygusal sıcaklık düzeyi daha yüksek olan annelerin çocuklarının duygu tanıma becerilerinin daha yüksek olduğu ve reddedicilik düzeyi daha yüksek olan annelerin çocuklarının ise duygu tanıma becerilerinin daha düşük olduğu bulunmuştur. Bununla beraber, çocukların algıladığı duygusal sıcaklığın, annenin duygusal sıcaklık öz bildirimi ve çocuğun duygu tanıma becerisi arasındaki ilişkiyi pozitif yönde yordadığı saptanmıştır. Son olarak, çocukların algıladığı duygusal reddedici tutumunun, annenin reddedici tutum öz bildirimi ve çocuğun duygu tanıma becerisi arasındaki ilişkiyi negatif yönde yordadığı bulunmuştur. Aşırı koruyuculuk alt boyutunun ise herhangi yordayıcı bir rolü bulunamamıştır. Çalışmanın kısıtlılıkları ve gelecek çalışmalar için öneriler tartışılmıştır.

Parenting attitudes and children’s perception of parenting attitudes influence many different developmental skills of children, especially their social skills. The current study aims to examine the effects of mothers’ parenting attitudes and children’s perception of maternal parenting on children’s emotion recognition skills via the mediator role of children’s perception of parenting attitudes. One hundred and thirty 2nd-grade children and their mothers living in Ankara participated in the study. Kusche Emotion Inventory, Egna Minnen Beträffande Uppfostran Child form (sEMBU-C) were used as measurements for children while EMBU Parent form and a demographic form were used as measurements for mothers. Results showed that children whose mothers were high in emotional warmth got higher receptive emotion scores; while children, whose mothers scored higher in rejection, got lower receptive emotion scores. In addition, children’s perception of their mothers’ emotional warmth predicted the relationship between mother’s own emotional warmth and receptive emotion scores of children positively; while children’s perception of their mothers’ rejection predicted the relationship between mothers’ own rejection and children’s receptive emotion scores negatively. Overprotection had no predictive role in emotion understanding of children. Limitations of the current study and suggestions for future studies were discussed.