6th International Symposium On Conservation And Consolidation Of Historical Structures (Uluslararası Katılımlı 6. Tarihi Yapıların Korunması ve Güçlendirilmesi Sempozyumu), Trabzon, Türkiye, 2 - 04 Kasım 2017, sa.1704, ss.91-101
Ahşap
binlerce yıldır temel yapı malzemesi olarak genel yada bölgesel, kendine özgü
yapım tekniğinin gelişmiş olduğu, günümüzde de kullanılan yapı üretim
geleneğinin önemli malzemelerinden biridir. ICOMOS hızla yok olmakta olan bu grup kültür
varlıklarının korunması için 1999 yılında Mexico’da yapılan ICOMOS 12. Genel
Kurulu’nda, “Ahşap Tarih Yapıların Korunması İçin İlkeler” belgesini
üretmiştir.
Geleneksel/tarihi yapılarda malzemenin kolayca
tahrip edilmesi, onarımlarda bu sistemin kullanılmaması geleneksel tasarım ve yapım tekniklerinin
unutulması nedeniyle bu grup yapılar gittikçe enderleşmekte ve yanlızlaşmaktadır.
Bu çalışma Anadolu’nun farklı coğrafyalarında, farklı ibadet yapılarında-cami/kilise- geleneksel
ahşap malzeme sistem, teknik ve detaylarının belgelenmesini, onarımlarda yok
olmadan korunması ve ulaşılabilir bir belge olarak sunumunu amaçlamaktadır. Bu bağlamda çalışma bu konuda sistematik belge
üretmeyi amaçlayan bir çalışmanın da başlangıcıdır. Yapıların konumları,
mekânsal kurgusu genel, yapısal sistem, yapım tekniği ve malzeme kullanımının
detaylandırıldıgı bu calısmada Ayvalık’da yer alan Hagia Triada Kilise’si
özelinde yapılan çalışmalar ve analizler bir yöntem önerisi olarak kabul edilmektedir.
18. ve 19. yüzyılda önemli bir Rum
yerleşimi olan Ayvalık yerleşiminin en önemli mekansal unsurlarından biri kilise
yapılarıdır. Yerleşmenin dini odağı olan 11 kilise yapısı, kamusal mekân olarak
aynı zamanda sosyal, kültürel toplanma alanıdır. 11 mahallenin odağı konumunda,
yapım tarihleri farklılaşan bu kiliseler, etraflarındaki konut dokusu ile
birlikte yerleşimin tarihsel gelişiminin de göstergeleridir.
Anahtar kelimeler: Koruma,
Ahşap Yapım Sistemi, Ayvalık Kiliseleri, Hagia Triada Kilisesi
For thousands of years, timber material has been
one of the basic building materials, whose specific construction technique has
been developed. Today, timber material is also the important materials of the
tradition of building production. In order to protect these group cultural
heritage that have rapidly disappeared, ICOMOS has produced a documentary
"Principles for the Preservation of Historic Timber Structures" at
the ICOMOS 12th General Assembly in Mexico.
Timber structures are becoming increasingly
rare due to easy damage to the material, the improper use , and the forgetting
of traditional construction techniques. This study aims to document and discuss
similarities and differences the use of traditional timber material systems,
techniques and details in different geographical of Anotolia and architectural
types. This study is also aimed at producing a systematic document in this
context. In this context, the Hagia Triada Church in Ayvalık was chosen as a
study methodology proposal.
One
of the most important components of Ayvalık, an important Greek settlement in
the 18th and 19th centuries, is church buildings. The 11 church building, which
is the religious center of the settlement, is also social, cultural and public
areas of the settlement. The churches that
differentiate their construction dates in the center of the 11 district are the
representatives of the historical development of the settlement together with
the urban fabric around them.
Keywords: Conservation, Timber
Frame Structural System, Ayvalık Churches, Hagia Triada
Church