Pişmanlık, Emine Gürsoy Naskali, Editör, Paradigma Akademi, Çanakkale, ss.329-349, 2024
Yapılan bir iş
veya davranışın olumsuz sonucundan hoşnut olmamayı ifade eden pişmanlık divan
şiirine geniş bir kavramsal çerçevede yansımıştır. Divan şirinde pişmanlık âşığın durumunu, sevgilinin güzelliğini, İslamiyetin emir ve
yasaklarını anlatmak için vesiledir. Pişmanlık nedâmet-nâmelerde müstakil
olarak da işlenmiştir. Bu yazıda divan şirinde “nedem”, “nâdim”, “nedâmet”, “peşîmân” “kâşkî”
“dirîg/dirîgâ” “hayf/hayfâ” kelimeleri taranarak pişmanlığa neden olan durum ve
eylemler tespit edilecektir. Redifinde pişmanlıkla ilgili kelime içeren
şiirler, nedâmet-nâmeler şerh edilecektir. Pişmanlığın söz sanatlarında
kullanımı şiir mecmuaları ve divanlardan seçilen örnek beyitlerle
açıklanacaktır.