2. Ulusal Yapı Malzemesi Kongresi ve Sergisi, İstanbul, Türkiye, 6 - 08 Ekim 2004, ss.494-505
Bu çalışmada, bir 14. yüzyıl Saruhanoğulları
Beyliği dönemi yapısı olan Manisa’daki Çukur Hamam’ın yapı malzemeleri temel
fiziksel, mekanik, dayanıklılık ve hammadde özellikleri bakımından
incelenmiştir. Tuğla örgülerde kullanılan tuğla ve harçların, homojen ve hafif
bir bütün oluşturduğu; harç, sıva ve tuğlaların düşük birim hacim ağırlığına,
yüksek gözenekliliğe, buna rağmen yeterli esneklik modülüne ve yüksek puzolanik
aktiviteye sahip olduğu anlaşılmıştır. Farklı gözeneklilik ve su buharı geçirimliliğine
direnç özelliklerine sahip sıva katmanlarının, su buharı geçirimliliğini ifade
eden eşdeğer hava kalınlıkları birbirine yakın bulunmuştur. Günümüz yapı
malzemelerinin, gerek tuğla gerekse çimento olarak, özgün tarihi yapı
malzemeleriyle uyumlu olmadığı ve onarım amaçlı kullanılamayacağı, tarihi
malzemelerin özelliklerine benzeyen onarım malzemelerinin üretilmesi gerektiği
sonucuna varılmıştır.