Değişen ve Gelişen Ulaşım Sisteminde Trafik Güvenliği: Yol Kullanıcıları Odaklı Genel Bir Değerlendirme, CUMHURİYETİN 100. YILINA ARMAĞAN SOSYAL VE BEŞERİ BİLİMLER: PSİKOLOJİ


Öz B.

in: Cumhuriyetim 100. Yılına Armağan. Sosyal ve Beşeri Bilimler: Psikoloji, Yusuf Bayar,Mehmet Kavaklı, Editor, NEU Press, Konya, pp.357-376, 2023

  • Publication Type: Book Chapter / Chapter Other Book
  • Publication Date: 2023
  • Publisher: NEU Press
  • City: Konya
  • Page Numbers: pp.357-376
  • Editors: Yusuf Bayar,Mehmet Kavaklı, Editor
  • Middle East Technical University Affiliated: Yes

Abstract

Karayolu ulaşımında trafik güvenliği trafik kazalarıyla birlikte hayatımıza girmiş olup ve günümüzde halen dünya genelinde önde gelen halk sağlığı konularından biri olarak önemini korumaktadır. Bu kitap bölümünde trafik güvenliğine tarihsel bir açıdan yaklaşılarak geçmişten günümüze farklı yol kullanıcılarının bu süreçteki yerleri ele alınmış ve güncel konular değerlendirilerek gelecek çalışmalar için öneriler sunulmuştur. Otomotiv sektöründeki gelişmelerle birlikte başlayan trafik güvenliği çalışmaları yıllar içinde daha da önem kazanmış ve insanın ve sistem içindeki diğer unsurların etkileşiminin sistematik bir şekilde ele alındığı bir konuma ulaşmıştır. Trafik sisteminde insan, sürücü, yaya, bisikletli gibi farklı yol kullanıcıları olarak sistemin bir parçası olmakta ve diğer araç ve bağlamsal çevre unsurlarıyla etkileşime girmektedir. Her ne kadar yapılan bilimsel çalışmalar ve uygulamalar sürücü yoğunluklu olarak gerçekleşse de trafik güvenliği yaklaşımları, ulaşım modları ve insanların ulaşım davranışlarındaki değişikliklerle birlikte diğer yol kullanıcıları ve bu yol kullanıcıları arasındaki etkileşimler son yıllarda daha sık ele alınmaktadır. Araç teknolojilerinin de gelişmesiyle birlikte yol kullanıcılarına bakış açımız değişmekte ve yeni güncel konular da görülmektedir. Sonuç olarak, ulaşım modları içinde insan rol ve işlev değiştirse de önemini koruyan etken bir unsurdur. Bu bağlamda, trafik güvenliğine ilişkin yapılan uygulamalar ve politikalar insanın farklı rollerini ve özelliklerini göz önünde bulundurarak güvenli ulaşıma katkı sağlamaya devam edecektir. Anahtar Kelimeler: yol kullanıcıları, insan faktörleri, trafik güvenliği, trafik ve ulaşım psikolojisi