III. ULUSAL DENİZLERDE İZLEME VE DEĞERLENDİRME SEMPOZYUMU, Antalya, Türkiye, 6 - 09 Aralık 2022, ss.113-114
2021 yılında Marmara’da meydana gelen ve tüm basene yayılan müsilaj olayı,
ODTÜ-DBE R/V Bilim-2 gemisi ile yapılan çeşitli ölçümlerle yüksek
çözünürlüklü olarak haritalanmıştır. Klasik ölçüm yöntemlerinin yanında yüksek
çözünürlüğe ulaşmak için, DEKOSİM (Deniz Ekosistem ve İklim Merkezi) cihaz
parkında bulunan Scanfish cihazı kullanılarak seçilmiş hatlar boyunca su
kolonunda kesintisiz ölçüm yapılmıştır. Bu çalışmada ağırlıklı olarak bulanıklık
sensör verisi kullanılarak görece musilaj yoğunluk haritaları oluşturulmuştur.
Ölçümler CTD verileri ve diğer Oksijen Klorofil-a v.b verilerle de doğrulanmıştır.
Sonuç olarak düşünülenin aksine müsilajın sadece yüzeyde, belli koylarda veya
bölgelerde değil tüm basende olduğu ve yoğunlukla 10-25 metre arasında dağılım
gösterdiği bulunmuştur.
Noktasal CTD ölçümleri ile kıyaslandığında Scanfish ile 0-50 metre çekim
derinliği olan 10 km’lik bir hat boyunca yatayda 250 metre ve dikeyde de saniyede
en az 1 veri değeri çözünürlük elde edilmektedir. Bu tür cihazların kullanımı
istasyon ölçümleri ile birlikte kullanıldığında çok daha kısa sürede önemli bir
alanın özelliklerinin anlaşılmasına ve Marmara’da yaşanan müsilaj olayı gibi
epizodik olayların dağılımı ve boyutunun ortaya konmasına büyük faydası
olmaktadır. Scanfish ve benzeri otonom/yarı otonom cihazların deniz bilimlerinde
ve dolayısı ile izleme çalışmalarında kullanılması mekânsal çözünürlüğü oldukça
arttıracaktır. Müsilaj gibi su kolonunda oluşan ve yüzeyden sınırlı tespit edilebilen
olayların boyutu, su kolonunda yapılacak yüksek çözünürlüklü ölçümlerle
anlaşılabilecektir.
The mucilage event, which occurred in the Sea of Marmara in 2021 and spread
throughout the whole basin, was mapped in high resolution with various
instruments by the METU-DBE R/V Bilim-2 research ship. In addition to the
classical measurement methods, along-track continuous measurements were made
in the water column by a scanfish provided by the instrument park of the
DEKOSİM (Marine Ecosystem and Climate Center). Relative concentration maps
were generated mainly using turbidity measurements, verified by CTD and other
data such as dissolved oxygen and chlorophyll-a. Contrary to what was thought, it
was found that the mucilage was concentrated not only in certain bays or regions
but was also spread throughout the entire basin, between the depths of 10-25
meters. Scanfish data were taken with a resolution of at least one value per second
in the vertical and 250-meter in the horizontal, along 10 km transects with 0- 50
meters of over the depth. As compared to CTD station data, the scanfish transect
provides 50 profiles. The scanfish data and station measurements are extremely
useful in understanding the characteristics of the basin in a much shorter time
during episodic events such as the mucilage event in Marmara. Using scanfish and
similar autonomous/semi-autonomous for monitoring studies increases the spatial
resolution significantly. The extent and distribution of episodic events, such as the
mucilage that occurred in the water column and could not be fully detected from
the surface, can be identified by high-resolution measurements made in the water
column.