Avrupa İnsan Hakları Mahkemesı̇ Kararları Işığında Türkı̇ye’de Kadına Yönelı̇k Şı̇ddetı̇n Önlenmesi


Sönmez E. Y.

İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi, sa.20, ss.1-17, 2020 (Hakemli Dergi)

Özet

Kadına  yönelik  şiddet,  gelişmişlik  düzeylerinden  bağımsız  olmak  üzere  hemen  tüm  dünya  ülkelerinde  karşılaşılan  hukuki ve  sosyal  bir  problemdir.  İnsanlık  tarihi  içerisinde  kadınla  erkeğin  birlikte  yaşamaya  başlaması  kadar  eski  olan  bu  sorunla uluslararası  alanda  mücadele,  Birleşmiş  Milletler,  Kadınlara  Karşı  Her  Türlü  Ayrımcılığın  Önlenmesi  Sözleşmesi‘nin  üye ülkelerin  imzasına  açıldığı  1980’den  önceye  götürülememektedir  Uluslararası  alanda  kadına  yönelik  şiddetin  önlenmesi amacıyla  yapılan  çalışmalar  ve  konunun  insan  hakları  ihlali  boyutu  ile  ele  alınması  sonucunda  ulusal  düzeyde  de  hem sorumluluklar  hem  de  konuya  ilişkin  farkındalıkta  ciddi  bir  artış  gözlenmektedir.  Bu  anlaşmalara  taraf  devletler,  bu hak  ve  özgürlüklerin  korunması  açısından  negatif  ve  pozitif  yükümlülük  altındadır.  Türkiye’de  kadının  toplumsal konumunu  yasal  ve  yapısal  değişiklikler  yoluyla  iyileştirme  ve  geliştirme  Cumhuriyet  devrimlerinden  beri  kullanılan  bir yöntem  olsa  da  kayda  değer  mevzuat  değişiklikleri  Avrupa  Birliği  uyum  yasaları  çerçevesinde  2000’li  yıllardan  bu  yana gerçekleştirilmektedir.  AB  uyum  süreci  kapsamında  başta  Anayasa  olmak  üzere  hemen  bütün  temel  kanunlarda  toplumsal eşitliği  gözeten  ve  koruyan  aynı  zamanda  da  kadına  yönelik  şiddeti  sonlandırmaya  yönelik  köklü  değişikliklere  gidilmiştir. Bu  çalışmada,  Türkiye’nin  taraf  olduğu  uluslararası  anlaşmalardan  doğan  yükümlülükleri  ile  2000’lerden  beri  yapılagelen mevzuat  çalışmalarının  kadına  yönelik  şiddeti  önlemede  ne  derece  etkili  olduğu,  AİHM’nde  Türkiye  aleyhinde  açılan  üç davanın incelenmesiyle ele alınmıştır.

Regardless  of  the  level  of  development,  violence  against  women  is  a  legal  problem  encountered  worldwide.  The international  struggle  against  this  problem,  which  is  as  old  as  the  beginning  of  living  with  men  and  women  in  human history,  begins  with  the  United  Nations  Convention  on  the  Elimination  of  All  Forms  of  Discrimination  Against  Women, which  was  opened  to  the  signature  of  member  states  in  1980.  As  a  result  of  the  efforts  carried  out  to  prevent  violence against  women, which deal with human rights violations internationally, an increase both in responsibilities and awareness is  observed  at  the  national  level.  Although  improving  the  social  position  of  women  through  legal  and  structural  changes has  been  a  method  used  since  the  Republican  revolutions,  significant  legislation  changes  in  Turkey  have  been  carried  out since  2000  under  the  Laws  of  the  European  Union  Adjustment.  Within  the  scope  of  the  EU  harmonization  process,  radical changes  have  been  made  in  almost  all  basic  laws,  especially  the  Constitution,  that  provide  and  protect  social  equality  and at  the  same  time  end  violence  against  women.  In  this  study,  to  what  extent  Turkey  has  been  effective  in  the  prevention  of violance  against  women  with  its  legislative  regulations  since  2000  due  to  the  obligations  of  the  international  agreements, has been dealt with in the examination of three cases opened against Turkey in The European Court of Human Rights.