21. Ulusal Psikoloji Kongresi, İstanbul, Türkiye, 13 - 15 Ekim 2022
GİRİŞ VE AMAÇ:Öğrencinin öğrenmek için sarf ettiği kendi çabası, kendi kendine araştırması ve öğrenme isteği olarak tanımlanan akademik ilgi okul performansını ve okula devam etmeyi belirleyen önemli bir faktördür. Birçok çalışma akademik ilgisi yüksek olan öğrencilerin derslerinde daha iyi performans gösterdiğini ve okulu bırakma ile akademik ilgi arasında ters yönlü bir ilişki olduğunu göstermiştir. Bu nedenle öğrencilerin akademik ilgisini etkileyen faktörleri anlamak akademik performansı artırmak ve okula devam etmeme oranlarını düşürmek için önemlidir. Çalışmanın amacı, Türkiye temsili örnekleme sahip kapsamlı bir çalışmanın verilerini kullanarak Türkiye genelinde 3. sınıftan 11. sınıfa kadar öğrencilerin cinsiyete, sınıfa, okul türüne, annenin eğitimine ve 12 İstatistiki Bölge Birim Sınıflandırmasına (İBBS) göre akademik ilgilerinin nasıl farklılaştığını anlamaya çalışmaktır.
YÖNTEM:Türkiye genelinden 180 okul (60 ilkokul, 60 ortaokul, 60 lise) rastgele seçilmiştir. Türkiye temsili örnekleme sahip bu çalışmanın verileri, Türkiye'nin 61 ilinden 3. sınıftan 11. sınıfa kadar toplam 5068 öğrenciden toplanmıştır. Bazı demografik bilgiler (örn. anne eğitimi) anneye online olarak sorulurken akademik ilgi ve diğer demografik bilgiler öğrecilere okullarında tablet üzerinden sorulmuştur.
BULGULAR:Sonuçlara göre kız öğrenciler erkek öğrencilere göre daha yüksek akademik ilgi raporlamışlardır. İlkokuldan ortaokula, ortaokuldan da liseye doğru ortalama akademik ilgide anlamlı bir düşüş görülmüştür. En düşük ortalama akademik ilgi 9. sınıf öğrencileri arasında görülürken en yüksek akademik ilgi 5. sınıf öğrencilerinde görülmüştür. Farklı lise türleri arasında anadolu lisesine devam eden öğrencilerin akademik ilgileri mesleki ve teknik anadolu liselerine devam eden öğrencilere göre daha yüksektir. Lise türleri arasında en düşük akademik ilgi spor ve güzel sanatlar liselerinde görülürken, en yüksek anadolu imam hatip ve anadolu liselerinde görülmüştür. Ortadoğu Anadolu (Bingöl, Bitlis, Malatya, Elazığ, Hakkari), Kuzeydoğu Anadolu (Kars, Erzurum, Erzincan, Ağrı) ve Güneydoğu Anadolu (Batman, Diyarbakır, Gaziantep) bölgelerindeki öğrenciler anlamlı olarak diğer bölgelere göre daha fazla akademik ilgi raporlamışlardır.
TARTIŞMA VE SONUÇ:Cinsiyet, sınıf, okul türü ve İBBS gibi demografik faktörlere göre öğrencilerin akademik ilgisinin farklılaştığı görülmüştür. Bulgular ilgili alanyazın çerçevesinde tartışılacaktır.
Anahtar Kelimeler: akademik ilgi, cinsiyet, okul türü, sınıf, İBBS