Türkiye'de İlk Üç Boyutlu Yapay Resif Uygulaması

2. Ulusal Yapay Resif Çalıştayı, İzmir, Türkiye, 1 - 02 Kasım 2022, ss.13

Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
Basıldığı Şehir: İzmir
Basıldığı Ülke: Türkiye
Sayfa Sayıları: ss.13
Orta Doğu Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Geleneksel yöntemlerde ya hazır bir materyal (doğal taş, uçak, gemi, tekerlek, vb) ya da kalıplara dökülen beton malzeme ile yapay resifler oluşturulmaktadır. Ancak süreç içinde resif oluşturması için bırakılan her malzemenin ve yapının deniz ekosistemiyle uyumluluk göstermediği anlaşılmış, bunların deniz tabanında bulunan doğal ortamı birebir taklit edebilmeleri çok mümkün olmadığı görülmüştür. Son dönemde yapay resif çalışmalarının, istisnalar olsa da pek çok Avrupa ülkesinde deniz ekosistemine zarar vermeyecek ve herhangi bir kirliliğe yol açmayacak şekilde ulusal ve uluslararası yönetmelikler/sözleşmelere dayanacak şekilde uygun malzeme ve yapılar kullanılarak gerçekleştirilmesine özen gösterilmektedir. Yapay resif tasarımında son dönemin gelişmiş mühendislik teknolojilerinden biri, üç boyutlu dev yazıcılar kullanılarak yapay resif üretimi olmuştur. Bu üç boyutlu yazıcılar sayesinde çok farklı şekillerde ve boyutlarda ve farklı malzemeler kullanılarak yapay resifler dizayn edilebilmektedir. Bu tip resiflerin en önemli ve farklı özelliğibiyomimetik yani doğayı iyi taklit eden özelliğe sahip olmalarıdır. Dünya’da üç boyutlu yazıcıda tasarlanmış ilk resif denemelerinden biri, Bahreyn’de mercan resiflerinin kıyı alanlarındaki yoğun tahribatının yarattığı etkiyi tersine döndürmek için uygulanmıştır. Ülkemizde ise ilk uygulaması 2022 yılı Şubat ayında Mersin’de gerçekleştirilmiştir. Mersin İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün paydaş olarak yer aldığı projede, Mersin Büyükşehir Belediyesi tarafından İSTON’a üç boyutlu yazıcı ile ürettirilen 12 adet yapay resif Mersin şehir merkezi kıyılarında 10 metre derinlik hattına yerleştirilmiştir. Bu çalışma ile hedeflenen, yeni nesil 3B resiflerin düzenli izlemesi yapılarak deniz ekosistemini destekleme anlamında başarı derecelerini değerlendirebilmektir. İnsan etkisinin yoğun olarak gözlemlendiği Mersin şehri deniz ekosistemi için böyle bir uygulamanın deneniyor ve etkilerinin gözlemleniyor olması, Türkiye için ilk olmasının yanı sıra yakın geleceğin ekoloji temelli mühendislik yaklaşımları için de önemli bir örnek oluşturmaktadır.