Research Information System
UTAK 2018 Ulusal Tasarım Araştırmaları Konferansı: Tasarım ve Umut, Ankara, Turkey, 12 - 14 September 2018, pp.201-2017
Sağlık hizmetlerinde, hastaların (ve bakıcılarının) gereksinimlerine mümkün olduğunca uyan en iyi bakımı sağlamak esastır. Öte yandan, yaşam beklentilerinin ve toplumdaki yaşlı oranının giderek artmasına paralel olarak sağlık hizmetlerine olan talep de giderek artmaktadır. Nüfusun yaşlanması; yaşa bağlı olan şeker, koroner kalp ve solunum yetmezliği gibi hastalık ihtimallerinin artışını tetiklemektedir. Hali hazırda bile hastanelerde hastaların yatarak tedavi edileceği yatak sayısının yetersiz kalması ve sağlık personeline çok sayıda hasta düşmesi söz konusuyken, uzun vadede, yaşlanan nüfusun sağlık hizmetlerine ve kamu maliyesine getireceği finansal yük daha da büyük bir endişe kaynağı olmaktadır. Kullanıcı perspektifinden bakıldığında ise, kronik hastalıklarla yaşayan yaşlılar çok sayıda hastane kontrolüne gereksinim duyan dezavantajlı bir gruptur. Hareketlilik seviyelerine, hastane ziyaretlerinin sayısına ve içeriğine bağlı olarak bu grubun ileride sağlık hizmetlerine erişebilirliği daha da zor hale gelecektir. Dolayısıyla, kronik hastalıkları tedavi edilemese bile, yaşlıların kendi sağlık koşullarını takip edebilecekleri evde-sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi büyük önem taşımaktadır. Araştırmacılar, sağlık çalışanları ve dünyanın her yerinden politika oluşturucular, bu problemlere yenilikçi çözümler aramakta ve bazı düşünceleri hayata geçirmektedirler. Nüfusun büyük bir oranının günlük yaşamlarında internet erişiminin olması (örneğin akıllı telefon, bilgisayar ve TV aracılığıyla), sağlık çözümlerinde teknolojinin rolünü artırmaktadır. Bu noktada, elektronik-sağlık (e-sağlık) teknolojileri, küresel sağlık için gerekli yeniliklere bir cevap olarak görülmektedir. E-sağlık, teknolojilerin iyi oluş, sağlık ve sağlık hizmetlerinin geliştirmesi için kullanımı anlamına gelmektedir. Bu güncel konu ışığında, bildiri, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümünde, ODTÜ Teknokent bünyesinde medikal alanda faaliyet gösteren bazı firmaların danışmanlığında yürütülen öğrenci tasarım projelerinden örneklerle ürün ve beraberindeki servisler kapsamında bir tartışma sunmaktadır. Türkiye özelinde yaşlılara ve yaygın sağlık sorunlarına odaklanan araştırma ve beraberinde önerilen tasarım çözümleri; mevcut e-sağlık çözümlerinin yaşlıların fizyolojik ihtiyaçlarına daha iyi cevap verebilecek hale getirilmesi, kontrolü mümkün olduğunca yaşlılara vererek psikolojik, sosyal ve duygusal ihtiyaçlarının da karşılanması, uzun dönemli kronik hastalıkları kontrol altına alma, komplikasyonları, başka hastalıkları ve kazaları engelleme, yeni ve gelişmekte olan teknolojileri de devreye sokarak sağlık ve iyi oluşun desteklenmesi ve kontrol altına alınmasını hedeflemektedir.