Akademik Veri Yönetim Sistemi
Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, cilt.7, sa.2, ss.423-435, 2017 (Hakemli Dergi)
Bu makale Marx’ın meta fetişizmi analizinin Latourcu bir okumasını önermektedir. Metin, kendi eserleri üzerinden Latour’un metodolojik pozisyonunu tanımlamak üzere dört nitelik belirlemektedir: bağlılık olarak gerçeklik; insan olan ile insan olmayanın ayrılmazlığı; aktantlara odaklanma; (karşı-)program olarak gerçeklik. Metinde, Latour’un Pandora’nın Umudu (Pandora’s Hope) eserinde Marx’ın da dâhil olduğu ve put kırıcılar olarak adlandırdığı filozoflara ve tarihsel kişiliklere yönelttiği eleştiriler soru formunda Marx’a yöneltilmektedir: (1) Meta fetişin karşılık geldiği şey bir hiçlikten mi ibarettir? Marx meta fetişi, emeğimizi yanlış bir şekilde yansıttığımız boş bir ekran olarak mı değerlendirir? (2) Emek gücü bütün yanılsamaları kırabilecek bir çekiç midir? (3) Marx fetişe safça inanan insanların olduğuna safça inanan bir put kırıcı mıdır? (4) Meta fetiş yanlış bir hedef midir? Makale Marx’a yöneltilen bu soruları Latour’un metodolojik pozisyonunu tanımlamak için belirlenen dört nitelik üzerinden cevaplandırmaya çalışmaktadır. Bu analiz bir yandan meta fetişin Latourcu bir çözümlemesini yaparken, Marx’ın kendi meta fetişi analizinde hali hazırda var olan faktişist özellikleri açığa çıkarmayı hedeflemektedir.
Bu makale Marx’ın meta fetişizmi analizinin Latourcu bir okumasını önermektedir. Metin, kendi eserleri üzerinden Latour’un metodolojik pozisyonunu tanımlamak üzere dört nitelik belirlemektedir: bağlılık olarak gerçeklik; insan olan ile insan olmayanın ayrılmazlığı; aktantlara odaklanma; (karşı-)program olarak gerçeklik. Metinde, Latour’un Pandora’nın Umudu (Pandora’s Hope) eserinde Marx’ın da dâhil olduğu ve put kırıcılar olarak adlandırdığı filozoflara ve tarihsel kişiliklere yönelttiği eleştiriler soru formunda Marx’a yöneltilmektedir: (1) Meta fetişin karşılık geldiği şey bir hiçlikten mi ibarettir? Marx meta fetişi, emeğimizi yanlış bir şekilde yansıttığımız boş bir ekran olarak mı değerlendirir? (2) Emek gücü bütün yanılsamaları kırabilecek bir çekiç midir? (3) Marx fetişe safça inanan insanların olduğuna safça inanan bir put kırıcı mıdır? (4) Meta fetiş yanlış bir hedef midir? Makale Marx’a yöneltilen bu soruları Latour’un metodolojik pozisyonunu tanımlamak için belirlenen dört nitelik üzerinden cevaplandırmaya çalışmaktadır. Bu analiz bir yandan meta fetişin Latourcu bir çözümlemesini yaparken, Marx’ın kendi meta fetişi analizinde hali hazırda var olan faktişist özellikleri açığa çıkarmayı hedeflemektedir.