Eyleme Dökme: İntihar girişiminde bulunan bireylerin deneyimlerinin incelenmesi üzerine nitel bir çalışma


Demir E. C., Cantekin D.

AYNA Klinik Psikoloji Dergisi, cilt.8, sa.1, ss.44-64, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 8 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2021
  • Doi Numarası: 10.31682/ayna.810304
  • Dergi Adı: AYNA Klinik Psikoloji Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.44-64
  • Orta Doğu Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İntihar davranışı kişinin kendini öldürme niyeti ile eylemlerde bulunması ve bu eylemleri gerçekleştirmeyi düşünmesi olarak tanımlanmaktadır. Bununla birlikte ana akım psikoloji çalışmaları, intiharı açıklamak üzerine çalışmalar yapmakta ve bu bağlamda çoğunlukla hipotez test etme veya fen bilimlerinden gelen deneysel yöntemleri kullanmaktadır. Her ne kadar bu çalışmalarda intihar doğrusal ilerleyen bir neden sonuç terminolojisi içerisinde ele alınmış olsa da intihar davranışı, çok yönlü bir fenomen olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmada intihar davranışını açıklamaktan ziyade intihar davranışının birey için anlam ve/ya anlamlarına odaklanılmıştır. Bu amaçla, çalışma kapsamında son iki sene içinde intihar girişiminde bulunmuş, üniversite öğrencisi olan dört katılımcıyla yarı-yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerde, katılımcılar için intihar davranışının anlamına, süreçteki duygu ve düşüncelerine ve bu sürece dair yorumlamalarına odaklanılmıştır. Görüşmelerin analizi, katılımcıların yaşadıkları deneyime nasıl anlamlar yüklediğini anlamayı amaçlayan Yorumlayıcı Fenomenolojik Analiz yöntemi ile yapılmıştır. Analizler sonucunda dört tema elde edilmiştir: “Mesaj vermek”, “Yakın Birinin Eksikliği”, “Kontrol kaybı” ve “Anneye yönelik olumsuz duygular”. Temalar, Lacanyen psikanaliz yaklaşımı çerçevesinde tartışılmış ve bütün temalar, Başka ile ilişkilenme sonucunda, eyleme dökme üzerinden açıklanmıştır. Katılımcıların, Başka’ya olan mesajlarını simgesel düzen içerisinde iletmekte, yani dile dökmekte başarısız oldukları düşünülmüştür. Bu durum, simgesel düzen içerisinde Başka’nın kendisine sağır olduğunu düşünen öznenin mesajını eylemleri üzerinden Başka’ya iletmeye çalışması olarak yorumlanmıştır.

This research aims to provide an in-depth understanding about people who attempt suicide and how they experience suicidal periods. The study focuses on the meaning(s) behind suicidal behaviour for the individual. It also focuses on exploring how individuals engaging in suicidal ideation and behaviour regarding themselves. Semi-structured interviews were conducted with four university students who attempted suicide in the past two years. Transcripts were analyzed using Interpretative Phenomenological Analysis (IPA). The IPA aims to explore in detail the participants’ personal lived experiences and how participants make sense of those personal experiences. Four main themes emerged from the data analysis. The first theme is giving a message. The second theme is the lack of people who have a close relationship with the participant. The third theme is the sense of losing control. The last theme is negative emotions towards mothers. These themes have been discussed in light of Lacanian Psychoanalytic perspectives. All the themes were explained by their relationship with the Other and the notion of acting out. To conclude, participants who failed to convey their messages in a symbolic way were thought to send their messages through their acts that is, through their suicide attempts.