Akademik Veri Yönetim Sistemi
Zırh B. C., Karabıyık E.(Yürütücü)
Diğer Ülkelerdeki Özel Organizasyonlar Tarafından Desteklenmiş Proje, 2020 - 2020
Bilindiği gibi Çin’de baş gösteren ve sonrasında dünyaya yayılan Covid-19
salgını Mart 2020 ayı başından itibaren Türkiye’yi de etkisi altına almış,
birçok iş kolunda üretimin durmasına ve/veya yavaşlamasına yol açmıştır.
Bu alanlardan biri de tarımsal üretimdir. Yüzbinlerce işçi, her sene farklı
ürünlerin üretim aşamalarını takiben ülke içinde yaklaşık on aya yayılan
bir zaman boyunca gezici olarak çalışmaktadır. Salgını önlemeye yönelik
tedbir kararları özellikle mevsimlik gezici tarım işçileri ve onların çocuklarının istihdam edildiği ürünleri ve farklı coğrafyalardaki üretim süreçlerini etkilemeye başlamıştır.
Araştırma kapsamında görüşülen 70 tarım aracısının bu yılki çalışma
planlarına bakıldığında temsil ettikleri 10 bin tarım işçisinin Nisan 2020
ayı itibariyle beş ay boyunca 20 ili kapsayacak bir hareketlilik içinde olacağı görülmektedir. Türkiye’de tarımsal üretime katılan yüzbinlerce işçi
düşünüldüğünde bu hareketlilik hem işçiler ve çocuklarının hem de seyahat edecekleri il/ilçelerdeki nüfusun sağlığı açısından önemli riskler
barındırmaktadır.
Diğer yandan, örneklem olarak seçilen Adana, Ankara, Bursa, Düzce, Eskişehir, Hatay, İzmir, Konya, Malatya, Manisa, Mersin, Ordu, Giresun, İstanbul
ve Şanlıurfa illerinde çiftçiler ve ziraat odası gibi kişi ve kurumlarla yapılan
görüşmelerde ihtiyaç duyulan mevsimlik gezici işgücünün gelmemesi halinde üretimin etkileneceği ve bazı ürünlerde verimin ve üretim miktarının geçmiş yıllara göre daha az olacağı belirtilmiştir. Dolayısı ile salgının yayılmasını önlemek için alınan tedbirler hazırlanırken, bitkisel üretim açısından hayati
öneme sahip mevsimlik gezici tarım işçi hareketliliğin özgün ihtiyaçları göz
önüne alınmazsa gıda tedarik zincirlerinde aksamaya yol açabilir.
Bu bağlamda, araştırmanın temel amacı küresel bir düzeyde hissedilen
Covid-19 salgını çerçevesinde toplumsal yapı içerisinde en kırılgan ve görünmez gruplardan biri olan mevsimlik gezici tarım işçileri ve çocuklarının
mevcut salgın karşısında kaldıkları/kalabilecekleri riskleri ortaya koymak
ve bu riskleri en aza indirilebilmesi açısından çeşitli politika önerileri geliştirmesine katkı sağlamaktır. Ayrıca bu amaç kapsamında salgına karşı alınan tedbirler nedeniyle yaşanabilecek iş/işgücü kayıplarının tarımsal üretime ve gündelik yaşama olabilecek etkileri de değerlendirilmiştir.
Bu bağlamda hızlı değerlendirme raporu, öncelikle Covid-19 salgınının tarımsal üretime etkileri konusunda dünyada neler yaşandığına dair bir çerçeve sunmaktadır. Bunu takiben 25 Mart – 15 Nisan 2020 tarihleri arasında
Türkiye’de salgına karşı alınan tedbir kararlarının seçilen Adana, Ankara,
Bolu, Çorum, Giresun, Isparta, Konya ve Sakarya örnek illerinde mevsimlik gezici tarım işçilerinin istihdamına nasıl yansıdığı incelenmiştir.