Akademik Veri Yönetim Sistemi
Gülyüz E.(Yürütücü), Kaymakcı N.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2017 - 2021
Kristalen kayaların termal evrimin ortaya çıkarılması, bölgesel jeoloji problemlerinin çözülmesi açısından son yıllarda yaygınca kullanılan bir metottur. Orta Anadolu havzalarının bir çoğuna (Tuzgölü-Ulukışla-Haymana gibi) temel teşkil eden Torid bloğu metamorfik kayalarının termal evriminin zaman-mekansal olarak anlaşılması, Neotetis okyanusunun geç dönem evrimi hakkındaki tartışmalı konuların aydınlatılması açısından önemlidir. Bu bağlamda, önerilen projenin amacı; (i) düşük sıcaklık termo-kronoloji tekniklerini (AHe ve ZHe) kullanarak bahsi geçen kayaç grubunun termal evrimlerini ortaya çıkartmak , (ii) Torid Bloğu metamorfik kayalarının düşük sıcaklık eksümasyon modelini ortaya koymak, (iii) Torid bloğu metamorfik kayalarının yükselim modelinin literatürde mevcut olan havzaların termal/tektonik modelleri ile karşılaştırılmasından yararlanılarak Neotetis’in geç dönem evrimi ile alakalı çıkarımlar yapmaktır.
Kullanılacak olan yöntemler Apatit Helyum (AHe), Zirkon Helyum (ZHe) yaş tayinlerini ve Apatit Fizyon izi boyu ölçümü tekniğini kapsamaktadır. Bu yöntemler, yaşı belirlenecek olan örneğin ancak yüzeylenmeden önce belirli bir sıcaklığa ulaşıp (AHe için ~70°, ZHe için ~200) içerisindeki oluşumuna ait ilksel veriler silinirse kullanılabilirler. Bu yüzden, metamorfik kayaçların örneklenmesinde sorun görünmemektedir. Alınan örneklerden apatit ve zirkon tanelerinin ayrılması işleminin ODTÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümü Örnek Ayrıştırma Laboratuvarı’nda yapılması planlanmaktadır. Ayıklanan tanelerin Arizona Üniversitesi Termo-kronoloji Laboratuvarlarında analiz edilmesi sonucunda AHe, ZHe yaşları ve ek olarak termal modellemelerde kullanılacak olan fizyon izi boy verilerinin elde edilmesi amaçlanmaktadır. Bu analizlerin sonuçları çalışmanın esas verilerini oluşturacaktır. Projenin beklenen en önemli sonuçu; ilk defa Torid Bloğu metamorfik kayaçlarının termal evrimleri ortaya konulacak ve Neotetis’in Orta Anadolu’daki kapanım dinamikleri ile alakalı termo-kronoloji temelli çıkarımlar yapılacaktır.