Akademik Veri Yönetim Sistemi
AŞIK ERPEK G. A. (Yürütücü), TAMGAÇ TEZCAN Ü.
TÜBİTAK Projesi, 1001 - Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı, 2025 - 2027
“Emeklilikte Yaşa Takılanlar” (EYT) uygulaması, Türkiye'de emeklilik hakkı kazanmak için gerekli prim gün sayısını doldurmuş ancak yasayla belirlenen asgari yaş sınırına takılan çalışanlara emeklilik hakkı tanıyan bir düzenlemedir. 1999 yılında hayata geçirilen sosyal güvenlik reformu ile emeklilik için sadece prim gün sayısını doldurmak yeterli olmaktan çıkarılmış ve emekli olabilmek için belirli bir yaşa da ulaşma şartı getirilmiştir. Bu düzenleme, birçok insanın prim gün sayısını doldurduğu halde emekli olamamasına neden olmuştur. Bu durumdan etkilenenler, "emeklilikte yaşa takılanlar" olarak adlandırılmıştır. EYT kapsamında yapılan düzenlemelerle birlikte, prim gün sayısını dolduran ancak yaş sınırını aşamayan kişilere daha erken emeklilik imkanı sunulmaktadır. Son yıllarda bu konuda çeşitli yasa çalışmaları yapılmış ve kamuoyunda geniş tartışmalar yaşanmıştır. EYT düzenlemesi, hem sosyal güvenlik sistemi üzerinde hem de bireylerin emeklilik planları üzerinde önemli bir etkiye sahiptir.
Bu proje, Türkiye'de 1 Mart 2023 tarihinde uygulamaya konulan Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinin işgücü piyasası üzerindeki etkilerini kapsamlı bir şekilde incelemeyi amaçlamaktadır. Proje, EYT düzenlemesinin işgücü arzı, kayıt dışı istihdam, genç işsizlik ve beceri açıkları üzerindeki etkilerini toplumsal cinsiyet farkları perspektifinden değerlendirerek literatüre önemli katkılarda bulunmayı hedeflemektedir. EYT düzenlemesinin kadın ve erkek işgücüne katılımı üzerindeki etkileri, kayıt dışı istihdama geçiş eğilimleri ve sektörel beceri açıkları gibi kritik alanlar, proje kapsamında nitel ve nicel yöntemlerle incelenecektir. Çalışma, Türkiye'deki emeklilik reformlarının tarihsel süreçlerini ele alarak, EYT'nin özellikle kadınların işgücü piyasasındaki rolünü nasıl etkilediğini ve bu durumun toplumsal cinsiyet eşitliğine etkilerini analiz edecektir. Ayrıca, erken emeklilik teşviklerinin genç işsizlik oranlarını düşürme potansiyeli ve işgücü devrinde oluşturabileceği beceri açıkları da araştırılacaktır.