Türkiye’de Çocuk Yetiştirme Tutumlarının Sosyokültürel ve Psikolojik Öncüllerinin ve Sonuçlarının Kuşaklararası, Kuşak içi ve Gelişim Dönemleri Temelinde İncelenmesi


Beşpınar Akgüner F. U., Çorapçı F.(Yürütücü), Çelik K.(Yürütücü), Sümer N.(Yürütücü), Cemalcılar R. Z.(Yürütücü)

TÜBİTAK Projesi, 2019 - 2022

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Ocak 2019
  • Bitiş Tarihi: Ocak 2022

Proje Özeti

TÜBİTAK ARDEB 1003 Öncelikli Alanlar Destekleme Programı tarafından 1003-SBB-AILE-2017-2 çağrısı kapsamında destek alan Türkiye’de Ebeveynlik Araştırma Projesi’nin temel amacı, Türkiye’de kültürel açıdan yaygın olan çocuk yetiştirme tutum, davranış ve uygulamalarını nitel ve nicel yöntemlerle araştırmaktır.

Ebeveynlerin çocuklarına, en azından hayatta kalacak olgunluğa erişinceye kadar bakım vermesi, koruması ve büyütmesi evrensel bir normdur. Ancak çocukların gelecekte sahip olacağı özellikler ve içinde bulunacağı davranışlar konusunda normlar, beklentiler, tutumlar ve davranış kalıpları belirgin kültürel farklılıklar göstermektedir. Dolayısıyla, kültürel bağlamı dikkate almadan ebeveyn tutum ve davranışları anlaşılamaz. Kültürler ve onun temel değerler sistemi değiştikçe çocuklardan beklentiler de değişir. Bu nedenle, tarih boyunca çocuğun aile içindeki değeri, işlevi ve ilgili ebeveynlik tutum ve davranışları derin değişim göstermiştir. Bütün kültürlerde çocuklar ebeveynlerin mevcut zaman ve koşullar içinde geçerli olan değerleri, beklentileri ve amaçları temelinde yetiştirilirler. Sosyalizasyonun önemli bir boyutunu kültüre uygun ve uyumlu çocuk yetiştirme oluşturmaktadır. Bu proje sosyalizasyon süreci ile kültürel bağlam arasındaki ilişkiye odaklanarak, hem ebeveynlerin günümüzdeki çocuk yetiştirme inanışları ve sosyalizasyon amaçlarını, hem de kuşaklararası bir karşılaştırma ile büyükbaba/büyükanne anne/baba arasında çocuk yetiştirme inanış ve pratiklerindeki benzerlik ve farklılıkları incelemektedir.

Bu proje kapsamında sadece farklı kuşakların ve sosyo-ekonomik grupların ebeveynlik tutumları incelenmemekte, aynı zamanda farklı gelişimsel dönemlerde sosyo-duygusal ve davranışsal yetkinliği destekleyen ebeveynlik davranışlarının belirlenmesi de amaçlanmaktadır. Çalışmamızın bulguları ebeveynlere ve bu alanda çalışan psikolog, diğer uzmanlar ve kurumlara katkı sunma potansiyeli taşımaktadır.