Akademik Veri Yönetim Sistemi
ER E. (Yürütücü), AKÇAPINAR G., Yıldırım Z.
TÜBİTAK Projesi, 2024 - 2027
Proje Özeti
a) Kariyer geliştirme potansiyeli: Bu proje yapay zekânın eğitimdeki potansiyelini keşfetme fırsatını sunarak araştırmacının alanda öncü bir konuma gelmesini sağlayacaktır. Araştırmacı, proje süresince yapay zekânın en önemli alanlarından biri olan büyük dil modellerinin eğitime doğru bir şekilde entegre edilmesi konusunda önemli bir bilgi birikimi edinecektir. Bu proje sonucunda, araştırmacı disiplinler arası bir araştırma merkezi kurma hedefine yaklaşacaktır.
b) Önemi: Yapay zekâ çağını ülkemizde eğitimde yakalamak adına, sunulan proje öğrenmenin en önemli bileşenlerinden olan geribildirimi desteklemek amacıyla yapay zekâyı kullanacak ve öğrenmeye olan etkilerini araştıracaktır. Proje süresince deneysel çalışmalardan elde edilen bilimsel veriler ve çıktılar, yüksek öğretim eğitim politikalarına yön vererek yapay zekâ alanında yetkin ve rekabetçi bir eğitim sisteminin oluşturulmasına katkı sağlayacaktır.
c) Özgün değeri: Bu projenin özgün değeri, bu modellerden oluşturulacak yapay zekâ akranlarının geribildirim süreçlerine ve öğrenmeye olan etkileri ile yapay zekâ-öğrenci etkileşimi konusunda yeni bilgiler ve yaklaşımların ortaya koyulmasıyla ilgilidir. Ayrıca, öğrencilerin bireysel farklılıklarına ve bilgi düzeylerine uyumlu olarak geribildirim sağlayabilen adaptif yapay zekâ modellerinin etkileri de bu çalışma ile ilk defa araştırılacaktır.
d) Araştırma sorusu: Bu projenin temel araştırma sorusu ve alt araştırma soruları aşağıda belirtilmiştir:
1. Yapay zekâ, geribildirim veren bir akran olarak nasıl eğitilebilir ve bu şekilde eğitilen yapay zekâ modelinin, akran geribildirimi uygulamalarında ve yapay zekâ-öğrenci etkileşimlerinde ne tür etkiler yaratır?
1. Yapay zekâyı, geribildirim veren bir akran olarak eğitmek için hangi eğitim prensipleri ve makine öğrenmesi teknikleri gereklidir?
2. Yapay zekâ akranları, öğrenci akranlarına kıyasla geribildirim kalitesi ve öğrenme üzerinde daha büyük bir etki yaratabilir mi?
3. Öğrencilerin bilgi seviyelerine göre adaptif olarak geribildirimde bulunabilen yapay zekâ akranlarının, adaptif olmayan yapay zekâ akranlarına kıyasla geribildirim kalitesi ve öğrenme üzerindeki etkileri nelerdir?
4. Öğrencilerin yapay zekâ destekli akran geribildirim uygulamalarında davranışları ve deneyimleri nasıldır?
e) Amaç ve hedefleri: Önerilen proje, yapay zekânın üniversite eğitimine etkin bir şekilde entegre ederek akran geribildirim uygulamalarını ileriye taşımayı amaçlamaktadır. Aynı zamanda, yapay zekanın eğitime doğru ve etkin bir şekilde entegre edilmesine yönelik politikalara yönelik bilimsel bulgulara dayalı öneriler sunmayı hedeflemektedir.
f) Yöntemi: Bu proje, karma yöntemler deseni altında üçgenleme yöntemini (mixed-methods triangulation) kullanarak, araştırma sorularını hem nicel hem de nitel yöntemlerle ele alacaktır. Yapay zekâ desteğinin etkilerini ölçmek için deneysel çalışmalar ve tanımlayıcı-betimleyici yaklaşımlar kullanılacaktır. Çalışma, ODTÜ İnsan Araştırmaları Etik Kurulu’nun onayıyla gerçekleştirilecektir.
g) Yaygın etkisi: Bu proje, çeşitli iş paketlerinde gerçekleştirilecek pilot ve deneysel çalışmalarla ilgili konferans bildiriler ile sunumlar ve makaleler üretecektir. Akran geribildirim sistemi, diğer üniversitelerin kullanımına açılacaktır. Üniversitelerde yapay zekâ ile ilgili çeşitli eğitimler ve atölyeler düzenlenecektir. Bu proje, yapay zekâ destekli geribildirim sistemi aracılığıyla öğrencilerin öğrenme süreçlerini kişiselleştirecek ve eğitimde kalite ve erişilebilirliği artırmaya katkı sunacaktır. Proje sonuçları Türkiye’deki önemli kurumlarla (örneğin, YÖK ve MEB) paylaşılarak, ülke genelinde yapay zekânın eğitimde uygulanma politikalarına yön verecektir.