AkIllI kart veri̇leri̇ni̇n kullanIlarak toplu ulaşIm güveni̇li̇rli̇k ölçütleri̇ni̇n elde edi̇lmesi̇: Konya şehri̇nden 2 örnek hat çalışması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Öğrenci: Fatih Sarıyüz

Danışman: HEDİYE TÜYDEŞ YAMAN

Özet:

Toplu Ulaşımdaki Akıllı Ulaşım Sistemleri uygulamalarında, biletleme sırasında coğrafi-kodlanmış akıllı kart sistemlerine ek olarak otobüs yörünge verilerinin izlenmesi ve toplanması alışılagelmiştir. Bu veri setleri, sistem yöneticilerinin, bir toplu ulaşım hattında, ortalama seyahat süresi ve bekleme süresi gibi toplu ulaşım güvenilirlik ve hizmet seviyesi ölçütlerini elde etmesini mümkün kılmaktadır. Bununla birlikte, heterojen arazi kullanımı ve sıkışıklığa sahip metropol bölgelerdeki toplu ulaşım karakteristiğini elde edebilmek için bu ölçütler konum-zamansal olarak da toplanmalıdır. Bu çalışma, Konya toplu ulaşım akıllı kart sisteminden örnek çalışma sonuçları kullanılarak, toplu ulaşım güvenilirliğinin tespit edilmesi için akıllı kart verilerinin işlenmesi ve değerlendirilmesi üzerine odaklanmıştır. Çalışmanın ana hedefi, coğrafi-kodlanmış akıllı kart verilerini bir otobüs rotasına doğrusal referanslama yaparak zaman-konum diyagramları oluşturmaktır. Bir dizi veri ön işleme çalışması, bir veritabanı yönetim yazılımı ve Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) yazılımı (PostgreSQL and ArcGIS) kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Daha sonra, ait oldukları rota bölümlerindeki akıllı kart kayıtlarının kilometrelerini elde edebilmek için ArcGIS yazılımında toplu ulaşım otobüs yörünge verilerinden toplanan koordinatlara Doğrusal Referanslama ve Dinamik Segmentasyon olarak bilinen CBS tabanlı teknikler uygulanmıştır. Otobüs duraklarına varış zamanları tahmin edilmiştir ki bu aynı zamanda bir rota boyunca duraklar arası seyahat sürelerinin tahmin edilmesine de imkan sağlamıştır. Tahmini varış zamanları, zaman-konum diyagramları ile otobüs yörüngelerini görselleştirmek, toplam seyahat sürelerini ve seyahat süresi güvenilirlik ölçütlerini hesaplamak için kullanılmıştır. Sonuç olarak, hesaplanan bu seyahat süresi güvenilirlik ölçütleri ve zaman-konum diyagramları kullanılarak Konya toplu ulaşım ağındaki iki örnek çalışma hattı üzerinde rota bazlı değerlendirme yapılmıştır.