Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Öğrenci: Şeyma Koç Yılmaz
Danışman: HÜSEYİN CEM BOZŞAHİN
Özet:Görevle ilgisi olmayan duygu bir yandan yönetsel işlemede dikkati dağıtırken, diğer yandan yönetsel kontrol duygusal işlemeyi bastırır. Bu karşılıklı biliş-duygu bağlantısı, zihinsel sağlık için kritik öneme sahip olan duygu regülasyonunun temelini oluşturur. Mevcut tez, duygu içermeyen yönetsel kontrol alıştırması kullanarak ve duygudurum ile ilgili etkileri dikkate alarak, bilişsel yük ve duygusal dikkat dağıtma arasındaki karmaşık ilişkiyi araştırmıştır. İki katılımcı grubundan biri, bilişsel yükü fazla olan bir uyuşmazlık çözümleme görevi konusunda eğitilmiş, diğeri ise bilişsel yükü az olan basit tanımlama görevini tamamlamıştır. Daha sonra her iki grup orta bilişsel yüke sahip uyuşmazlık çözümleme görevini, dikkat dağıtıcı duygusal uyaranlar varken (Deney 1) ve yokken (Deney 2) tamamlamıştır. Dikkat dağıtıcı resimler, olumluluk ve heyecanlılık boyutları dikkate alınarak seçilmiştir. Alıştırma seansı ve sonraki deneyler sırasında, katılımcıların cevapları, reaksiyon süreleri ve göz bebeği çapı kaydedilmiştir. Davranış düzeyinde, Deney 1'in sonuçları, bilişsel yük ve alıştırma paradigmasından bağımsız olarak, görevle ilgili olmayan tüm duygusal resimlerin varlığında performans düşüşünü ortaya çıkarmıştır. Ayrıca, durumluk kaygı düzeyleri ayarlandıktan sonra, bilişsel yük ve alıştırma, duygusal dikkat dağıtımı ile etkileşim göstermiştir. Fizyolojik düzeyde, yönetsel alıştırmanın etkileri, yalnızca olumsuz ve heyecan içeren resimler için gözlenmiştir; yönetsel alıştırma bu kategoride göz bebeği yanıtlarını küçültmüştür. Önemli olarak, Deney 2'de alıştırmanın sürdürülebilir etkileri gözlemlenmiştir; alıştırma, davranışsal ve fizyolojik tepkiler ile depresyon ve süreklilik kaygı düzeyleri arasındaki ilişkiyi tersine çevirmiştir. Bu çalışmanın bulguları, tek seanslık duygu içermeyen yönetsel kontrol alıştırması kullanarak duygusal dikkat dağıtma ve duygudurumla bağlantılı davranışsal ve fizyolojik yanıtların modülasyonunu göstermesi açısından, duygu regülasyonu ve zihinsel bozuklukların tedavisi için önemli çıkarımlara sahiptir.