• Ana Sayfa

BİR SANAYİ KENTİNİN YÜKSELİŞİ VE DÜŞÜŞÜ: KARADENİZ EREĞLİ’DE DEĞİŞEN YER DUYGUSU

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kentsel Politika Planlaması ve Yerel Yönetimler Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: ATAHAN DEMİRKOL

Danışman: Hüseyin Tarık Şengül

Özet:

Karadeniz Ereğli, 1960’lı yıllarda Ereğli Demir ve Çelik Fabrikası’nın kurulmasıyla sahil kasabasından sanayi kentine dönüşmüş bir tek-sanayi kenti olarak sınıflandırılmaktadır. Fabrikanın kurulmasıyla birlikte Kdz. Ereğli’de teksanayi kenti bağlamında ekonomik, sosyal ve politik değişimlerde yaşanmaya başlandı ve geçtiğimiz 60 yıl boyunca Erdemir, kentteki bu değişimlere yön veren temel kurum olarak ön plana çıktı. Ayrıca bu süreçte Erdemir, kentteki kimlikleri ve belleği şekillendirip, kentin karakteristik özelliklerini de değiştirdi. Fabrikanın kurulmasıyla birlikte kente sağladığı pozitif yöndeki sosyal ve ekonomik katkılar, kentin yükselme dönemini başlatarak yer duygusundaki değişime sebep oldu. Ancak 2006 yılındaki özelleştirme sebebiyle fabrika, yer duygusunu ikinci kez etkileyerek değiştirdi. Özelleştirme sonrasında kent ve fabrika arasındaki değişen ilişkiler, insanları kente ait değerleri yeniden düşünmeye itti ve böylelikle Erdemir, kentteki temel kurum olarak kolektif bellek üzerindeki etkileri sayesinde yer duygusunu yeniden üretmiş oldu.Bu tez, Kdz. Ereğli’deki bu uzun dönüşüm süreci boyunca değişen yer duygusunu, kenti domine eden temel kurum olan Erdemir’e odaklanarak incelemektedir. Bu sebeple, bu çalışmada iki önemli kavram öne çıkarılmıştır: yer duygusunun kurumsal yeniden üretimi ve kurumsal merkezli kolektif bellek. Bu kavramları tartışmak ve Erdemir’in yer duygusunda yarattığı değişimi incelemek için ise tez kapsamında Kdz. Ereğli’de yarı-yapılandırılmış derinlemesine mülakat tekniği kullanılarak saha çalışması yapılmıştır. Aynı zamanda bu mülakatlar, bugünden bakıldığında 1960’lara kadarki dönemin tekrar değerlendirmesini yapan yerel algıları ve böylece yer duygusundaki değişimleri ortaya çıkartmıştır.