4-nonil fenolen ve balık sinyalinin Daphina magna straus'un yaşama oranı, morfolojisi ve popülasyon parametrelerine olan etkileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2002

Tezin Dili: İngilizce

Öğrenci: Hatice Elif Özcan

Danışman: MERYEM BEKLİOĞLU

Özet:

Daphnia, avcı balıklardan salgılandığı düşünülen kimyasallar vasıtasıyla avcılarına karşı morfolojik, davranışsal ve populasyon parametrelerini içeren birçok savunma yöntemleri geliştirmiştir. Aynı zamanda, alkil fenollerin de Daphnia'nın bu özelliklerini etkilediği bilinmektedir. Balık sinyalli suda ve control suyunda yetişen bireyler akut toksisite deneyinde 0.005, 0.01, 0.05, 0.15, 0.5 mg l"1 NF konsantrasyonlarına, kronik toksisite deneyinde ise 0.001, 0.005, 0.01 mg l"1 NF konsantrasyonlarına tabi tutulmuştur. Kronik toksisite deneyinde ayrıca 2 farklı besin konsantrasyonu kullanılmıştır. Balık sinyaline maruz bırakılmış bireylerde 24 ve 48 saatlik LC50 değerleri sırasıyla 0.394 mg l"1 ve 0.149 mg l"1 olarak bulunmuştur. Ancak, balık sinyalinemaraz bırakılmayan bireylerde bu değerler hesaplanamamıştır. Kronik toksisiti deneyinde NF ve balık sinyaline tabi tutulan bireylerde yaşam oram bu iki faktörün tek basma etkisine kıyasla belirgin bir biçimde düşmüştür. Balık sinyalinin etkisi NF'ün etkisinden daha kuvvetli olup, bu etki en yüksek NF konsantrasyonunda daha belirgindir. Bu durumda, NF ve balık sinyalinin etkilerinin birbirini kuvvetlendirdiği söylenebilir. NF ve balık sinyalinin bireylerin erginleşme süresini belirgin bir biçimde arttırdığı görülürken, tek basma balık sinyali bireylerin ergin boylarında düşmeye neden olmuştur. Yüksek besin miktarı ve NF bireylerin baş uzunluğunu arttırmış, besin miktarının yüksek olması ayrıca birey basma üretilen yumurta sayısında da artışa sebebiyet vermiştir. Sonuç olarak, balık sinyali bu çalışmada çok düşük konsantrasyonlarda kullanılan NF'e karşı bireylerin yaşama oranlarının düşmesi ve populasyon parametrelerinin değişmesi yoluyla belirgin bir hassasiyet oluşturmuştur.